198

200 Rozdział 7

Podobnie jak poprzednio, dwa pierwsze czynniki mają charakter ekstensywny, dwa pozostałe intensywny.

W trakcie obliczania wpływu czynników na odchylenie pomiędzy wynikiem finansowym rzeczywistym a przyjętym za podstawę porównań, stosowane są opisane wcześniej różnorodne techniczne metody badania przyczynowego, przy czym ze względu na łatwość obliczeń i interpretacji wyników, najczęstsze zastosowanie ma metoda kolejnych podstawień lub metoda różnicowania.

W procesie analizy wyniku finansowego przedsiębiorstwa w ujęciu absolutnym ważne znaczenie przypisać należy wyrażaniu zysku i wpływających na niego czynników w ujęciu realnym, a wiec po wyeliminowaniu wpływu zmian cenowych, związanych przede wszystkim z inflacją. Ważnym zagadnieniem jest także rozgraniczenie czynników kształtujących wynik finansowy przedsiębiorstwa na zależne i niezależne, co pociąga za sobą konieczność tzw. weryfikacji wyniku finansowego.

7.2. OCENA SYTUACJI EKONOMICZNO-FINANSOWEJ PRZEDSIĘBIORSTWA NA PODSTAWIE UKŁADÓW NIERÓWNOŚCI WSKAŹNIKÓW EKONOMICZNYCH

Istotnym elementem w ramach .syntetycznej analizy rentowności przedsiębiorstwa jest ocena relacji zachodzących pomiędzy wynikami finansowymi, wyrażanymi w wielkościach absolutnych lub względnych, a innymi miernikami i wskaźnikami ekonomicznymi. Takie porównanie pozwala na ocenę zmian zachodzących w przedsiębiorstwie, z uwzględnieniem racjonalności gospodarowania.

W praktyce wykorzystywane są dwa zasadnicze układy nierówności wskaźników ekonomicznych: ilościowy i wartościowy.

Układ ilościowy przedstawia prawidłowe relacje pomiędzy względnym przyrostem liczby zatrudnionych (^!AL), majątku ('AM), przychodów ze sprzedaży (' AS) i zysku (' AZ) przedsiębiorstwa:

'AL < ' AM < ' AS < ' AZ    (7.3)

Jeżeli tempo wzrostu majątku przedsiębiorstwa zastąpimy względnym wzrostem wynagrodzeń (AW), to wówczas optymalny układ nierówności będzie przedstawiał się następująco:

(7.4)

AL < ' A1Y < 'AS < 'AZ