1(1) 2

Fizjoterapia 2006, 14, 4, 53-59 ISSN 1230-8323

Prace poglądowe

Review articles

Następstwa hipokinezji

Sequels of hypokinesis

Joanna Kostka¹, Jolanta Krukowska, Tomasz Kostka², Jan Czernicki¹

■⁺'K1inifca~Rehabiliteqif-Medycyny Fizykalnej z Oddziałem Dziennego Pobytu Uniwersytetu Medycznego w Lodzi Glinie of Rehabilitation and Physical Medicine, Medieai University in Lodź •' .Klinika Geriatrii Uniwersytetu Medycznego w Lodzi Ciinic of Geriairics. Medical University in Lodź

Streszczenie:

Długotrwale unieruchomienie ma niekorzystny wpływ na większość układów i funkcji organizmu, niezbędnych do utrzymania niezależności i samodzielności; w życiu codziennym. Upośledzenie funkcji ukiadu krążenia, oddechowego i ruchu powoduje spadek ogólnej wydolności fizycznej. Poza tym obniża tolerancję glukozy, tolerancję ortostatyczną. zaburza gospodarkę mineralną I powoduje zanik mięśni oraz szereg innych negatywnych zmian w organizmie człowieka. Możliwości zapobiegania skutkom hipokinezji są bardzo ograniczone. Obecnie ogranicza się stosowanie bezruchu jako środka leczniczego. W związku ze wszystkimi negatywnymi konsekwencjami unieruchomienia wieie towarzystw naukowych zaleca ograniczenie czasu pozoslawania pacjenta w łóżku do niezbędnego minimum, by skutki przebywania w pozycji leżącej nie pogłębiły objawów głównej choroby.

Słowa kluczowe: bezczynność, wydolność fizyczna, tolerancja ortostatyczna, tolerancja glukozy, gospodarka wapniowa.

Abstract:

Long-term immobilisation has a negative impact on majority of systems and functions of ihe body. which are in-dispensable for sustaining independence and seif-sufficiency of an indiyidual in everyday ac!ivities. Impairing of function of the circulatory, respiratory and motor system causes a fali of generał physical efficiancy. It also causes glucose and orthostatic toierance, decrease minerał metabolism disorders, muscular atrophy and m3ny morę negatiye changes in the human body. Possibiiities of preventing hypokinesis are very limited. At pfesęnt, use of immobility as a therapeutic means Is avolded. Due to the negatiye conseguences of immobilisation, many scientific associations recommend reducing the time of patients' bed rest to absolute minimum in order not to aggravate the outeome of the Principal disease.

Key words: inactiyity, physical efficiency. orthostatic toierance, glucose toierance, calcium metabolism.

Introduction

Wprowadzenie

Człowiek jest istotą przystosowaną do mchu. W tym kierunku przez miliony lat kształtowała go ewolucja. W bardzo ciekawy sposób problem ien przedstawia skandynawski fizjolog wysiłku - prof Astrand [1], Okres od poiavyienia się austra-lopithekusa do chwili obecnej (ok. 400 min lat) przedstawił w postaci 400 m bieżni. Przez pierwsze 399m człowiek, żeby przeżyć, musiał polować, walczyć, bronić się, a więc prowadzić intensywny tryb życia Po 399 (1 m przed metą) zaczął uprawiać ziemię, co sprawiło, że pożywienie stało się łatwiej dostępne, ale jego zdobycie również wiązało się z dużym wysiłkiem fizycznym. Ewolucja faworyzowała najsprawniejsze jednostki, te które miały największą zdolność przeżycia Ostatnie stulecie, to zaledwie 1 cm przed metą. Postęp cywilizacyjny spowodował, że człowiek zmieni! swój styl życia. Codzienne funkcjonowanie, zdobywanie pożywienia, praca zawodowa wymagają coraz mniej wysiłku fizycznego, co prowadzi do upośledzenia sprawności mechanizmów, które są wyrazem adaptacji do ruchu Jak twierdzi prof. Astrand, poprzez tę zmianę stylu życia jesteśmy poddani wielkiemu eksperymentowi badawczemu bez grupy kontrolnej [1],

Do dnia dzisiejszego w niektórych jednostkach chorobowych unieruchomienie jest zalecanym sposobem postępo-

Human is a creature built for motion. For this purpose, we have been shaped for millions of years by the evolution. This problem has been presented in an interesting way by an ex-ercise physiologist - Prof. Astrand [1], He presented the time from auslralopithecines appearance (appro* 4 million years BC) untii today as a running traek 400 m long. Fo" the first 399 m. humans hari to fight, hunt. defend themselves - in other words - they had an active life style After 399 m (1 m before the finish linę) humans started to farm land, which madę fooc much morę accessible, yet growing crops was an exhausting task as Weil. Evolution favoured the stronaest and most able individuals. who were best cspable of survival Ci-vilisation progress that took place in the last century (only 1 cm before the finish linę) caused people to change their lifestyie dramatically. Everyday activities, getlino food. job reauire less and less exercise, which ieaa to impairment of mechanisms that are responsible for our adaptation to motion. Prof. Astrand be!ieves that. through this radical change of lifestyie we have subjected ourselues to a great scientific experiment, yet without any control group [1].

Untii present, immobilisation has been a recommended as part of therapy of some disease entities. However, al-

MMnmmisnAflM =*=»

5