Kwas salicylowy nie rozpuści się całkowicie w przepisanej ilości oleju rzepakowego (rozpuszczalność 1:80), rozpuści się natomiast w podgrzanym oleju rącznikowym (Ricini oleum) - 1:10.
41) Rp.
Acidi salicylici 2,0
Olei 01ivac ad 100,0
M.D.S. Do nacierań.
Kwas salicylowy bardzo trudno rozpuszcza się w oleju oliwkowym. Receptę wykonać następująco: kwas salicylowy rozpuścić w 20g oleju rycynowego (na ciepło), a następnie roztwór rozcieńczyć do lOOg olejem oliwkowym.
42) Rp.
Natrii sulfurici 100,0
Aq. dest. 200,0
M.f. sol.
Rozpuszczalność Na2S04 w wędzie wynosi 1:3.
43) Rp.
Sulfuris ppt. |
6,0 |
Camphorae |
3,0 |
Aquae Calcis |
ad 100,0 |
M. f. susp.
W powyższej recepcie przekroczona jest rozpuszczalność zarówno siarki, jak i kamfory' w wodzie. Nie można uzyskać trwałej zawiesiny, ponieważ brak w recepcie czynnika zawieszającego. Należy pamiętać, że zawiesiny powinny wykazywać jednolite rozproszenie fazy stałej. W razie wystąpienia sedymentacji cząstek, zawiesinę należy wstrząsnąć 15 sekund -jednolite rozproszenie powinno utrzymywać się co najmniej przez 2 minuty.
W zależności od przeznaczenia terapeutycznego, do utrwalania zawiesin wykorzystuje się terapeutycznie obojętne związki typu hydrożeli, jak guma arabska, tragakanta, karagen, pektyny, alginiany, metyloceluloza, białka i śluzy roślinne. Jeśli w skład zawiesin wchodzą substancje rozpuszczalne, to rozpuszcza się je w odpowiednim rozpuszczalniku. Poprawiona recepta ma następujący skład:
Rp.
Sulfuris ppt. |
6,0 |
Camphorae |
3,0 |
Gummi arabici |
6,6 |
Aquae Calcis ad |
100,0 |
M. f. susp.
Aby otrzymać zawiesinę, która wykazuje możliwie powolną sedymentację cząstek rozproszonych oraz w której powstały w wyniku sedymentacji osad jest stosunkowo łatwo dyspergowany pod wpływem wstrząsania, należy do recepty wprowadzić gumę arabską w ilości 6,6g (20g 33,3% kleiku z gumy arabskiej na lOOg zawiesiny). Gumę arabską należy rozpuścić w małej ilości wody wapiennej (ok. lOg), dodać roztartą osobno kamforę i siarkę strąconą, a następnie uzupełnić wodą wapienną do 100g. Dołączyć etykietkę „Zmieszać przed użyciem”.
UWAGA! Zawiesina złożona z lOg siarki, 3g kamfory, 3g gumy arabskiej i wody wapiennej (do lOOg) nosi nazwę Aqua cosmetica Kummerfeldi.
44) Rp.
Sulfur ppt. |
6,0 |
Camphorae | |
Gummi arabici |
aa 3,0 |
Spir. Vini 70° |
ad 100,0 |
M. f. susp.
W recepcie tej nie ma możliwości sporządzenia kleiku z gumy arabskiej, który wykonuje się poprzez rozpuszczenie gumy w wodzie oczyszczonej w stosunku 1:1 (w recepcie jedynym rozpuszczalnikiem jest etanol, który wykazuje niezgodność z gumą arabską - powstają nierozpuszczalne strąty). Ilość etanolu dodana do leku recepturowego z kleikiem z gumy arabskiej nie powinna przekraczać 10%. Aby wykonać powyższą receptę z kleikiem z gumy arabskiej, wskazane jest zatem użycie tylko części etanolu, niezbędnego do rozpuszczenia kamfory. Pozostałą jego ilość należy zastąpić wodą destylowaną.
45) Rp.
Hydrocortisoni |
0,5 |
Neomycini |
1,5 |
Acidi salicylici |
2,0 |
Lini ol. |
50,0 |
S. Zewnętrznie.
36