1a

WPŁYW WYSIŁKU FIZYCZNEGO NA PRACĘ UKŁADU KRĄŻENIA

Wysiłkowi fizycznemu towarzyszą zmiany w układzie krążenia, takie jak przyspieszenie tętna i wzrost ciśnienia tętniczego krwi. Zmiany te zachodzą bezpośrednio po rozpoczęciu pracy fizycznej, szybko osiągają wartości maksymalne, a do wartości wyjściowych wracają po pewnym czasie od zakończenia wysiłku. O sprawności

układu krążenia świadczą wartości maksymalne i czas powrotu tętna i ciśnienia krwi do wartości wyjściowych.

Zagadnienia teoretyczne (zakres obowiązującego materiału)

Znaczenie towarzyszących wysiłkowi zmian czynności układu krążenia.

Zadanie

1.    Określić sprawność fizyczną na podstawie reakcji tętna na pracę mięśniową (jednoczasowa dynamiczna próba harwardzka).

2.    Ocenić wywołane wysiłkiem zmiany w układzie krążenia na podstawie reakcji tętna i ciśnienia krwi oraz czasu powrotu tych parametrów do wartości wyjściowych (jednoczasowa dynamiczna próba Martinetta).

Potrzebne do wykonania:

sfigmomanometr, fonendoskop, metronom, stoper lub zegarek z sekundnikiem, stołek, kozetka lekarska (łóżko).

Wykonanie

ad 1. Osobie badanej mierzymy tętno, a następnie wykonuje ona pracę polegającą na wchodzeniu na stołek o wysokości 45 cm, w rytmie 30 na min. Mierzymy czas trwania pracy (badany pracuje najdłużej jak może, lecz czas ten nie powinien przekroczyć 5 min). Po wysiłku ponownie ustalamy częstotliwość tętna licząc je zawsze przez 30 s w czasie pomiędzy 1 do 1,5, 2 do 2,5 oraz 4 do 4,5 min od chwili przerwania wchodzenia na stołek. Z otrzymanych wyników obliczamy tzw. wskaźnik sprawności według wzoru:

_f    . czas trwania ćwiczenia w s x 100

wskaźnik sprawności = ---

2 x suma trzech pomiarów tętna

Wskaźnik ten u mężczyzn o przeciętnej kondycji fizycznej waha się od 65 do 71, w dobrej — od 80 do 89, a w doskonałej kształtuje się powyżej 90.

/.i / ► 1 %