20090123519

5.    Kondycja całej gospodarski (uwarunkowania makroekonomiczne)

S Ogólny wzrost gospodarczy (tworzenie miejsc pracy, możliwości absorpcji i rozwinięcia transferów unijnych

S Relatywnie niski poziom PKB per capita rzutuje na stan finansów publicznych oraz możliwość zwiększenia dobrobytu

S Poziom bezrobocia i jego wpływ na szybkość zmian strukturalnych w rolnictwie

S Realna groźba niedoborów zasobów pracy w związku z konkurencyjnością zagranicznych rynków pracy

6.    Stan struktur polskiego rolnictwa

* Rosnące znaczenie kapitału przyrodniczego i kapitału społecznego

^ Duża inercja złożonej struktury społecznej rolnictwa, która nie jest tworem technicznym dającym się dowolnie kształtować przez proste zabiegi ekonomiczne lub administracyjnoprawne.

CELE STRATEGICZNE

1.    Konkurencyjność

2.    Korzyści ekonomiczne (dochody)

3.    Środowisko (przyrodnicze i społeczno-kulturowe)

Jaką pójść drogą?

Wybór pomiędzy modelem industrialnym rolnictwa a modelem zrównoważonym rolnictwa jako dylemat strategiczny!

Aigumenty:

1.    Stan polskiego rolnictwa jest jeszcze taki, iż istnieje możliwość wyboru między tymi modelami, a więc i możliwość projekcji odmiennej od dotychczasowej drogi rozwoju rolnictwa krajów wysoko rozwiniętych

2.    Różnorodność czynnika przyrodniczego i biologicznego (rodziny) wymaga odzwierciedlenia w strukturze różnorodności rolnictwa, w tym także w zakresie podmiotów gospodarczych i technologii. Nie znajduje więc uzasadnienia dążenie do jednorodnych (modelowych) gospodarstw rolnych (np. wielkoobszarowych), jak też jednolitych (takich samych), wyselekcjonowanych ze względu na najwyższą efektywność ekonomiczną. W optymalnym układzie społeczno-ekonomiczno-środowiskowym mają rację bytu gospodarstwa rolne o różnej wielkości, sile ekonomicznej, technologiach itd.

PRZESŁANKI MODELU ROLNICTWA ZRÓWNOWAŻONEGO

| Przesłanka pierwsza: Ograniczenia środowiskowe

Wzrost dobrobytu w ostatnim półwieczu spowodował ograniczenie zdolności ekosystemów w zakresie pełnienia znaczących funkcji środowiskowych

>    Czy możliwe jest odwrócenie tych niekorzystnych zjawisk bez zasadniczej reorientacji podejścia do wzrostu gospodarczego?

>    Czy stan środowiska naturalnego naszego globu umożliwia dalszy wzrost gospodarczy według dotychczasowej drogi?

Dwoistość opinii w tej kwestii:

^ Postęp naukowo-techniczny eliminuje barierę środowiskową wzrostu gospodarczego, ze względu na zmniejszenie materiałochłonności użytecznych produktów (mnożnik cztery, mnożnik dziesięć) czy substytucję czynników produkcji.

2