II. TECHNOLOGIA. NARZĘDZIA I OBRABIARKI DO NAGNIATANIA 328
mniejszymi od ich średnicy. Tarcza powinna być przed stosowaniem wyważona dynamicznie.
Kilka charakterystycznych konstrukcji tarcz stosowanych w głowicach do kulkowania odśrodkowego przedstawiono na rys. 9-34.
9.4. Narzędzia i obrabiarki do wygładzania ślizgowego
Do wygładzania ślizgowego zewnętrznych powierzchni walcowych elementami diamentowymi stosuje się głównie nagniataki z dociskiem sprężystym o konstrukcjach przedstawionych na rys. 9-35. W korpusie 1 (rys. 9-35a), służącym jednocześnie do mocowania w imaku tokarki, jest umieszczony suwak 4 z wymienną oprawką i elementem diamentowym 5. Na suwaku działa siła sprężyny, która jest ściskana śrubą 2. Zakres wywieranych sił ustawianych wg podziałki 6 wynosi 0,05-f-0,6 kN.
Na rysunku 9-35b pokazano konstrukcję prostego nagniataka ze sprężynującym korpusem 2, mającym grubość ścianki w miejscu sprężystym 2-^-5 mm, do wygładzania ślizgowego elementem diamentowym [260].
Siłę docisku, odczytywaną pośrednio na czujniku 1, wywiera się przez dosuw suportu z nagniatakiem do przedmiotu. Wymienne oprawki 4 z elementem diamentowym mocuje się w gnieździe korpusu śrubą. Dla wygładzania przedmiotów mających bicie promieniowe większe niż 0,02 mm zaleca się stosować korpus o grubości ścianki 2 mm, natomiast przy mniejszym biciu — 5 mm, gdyż korpus może być wówczas sztywniejszy.
RYSUNEK 9-35. Konstrukcji nagnlataków do wygładzania Ślizgowego wilków elementami diamentowymi: i) z dociskiem sprężyną spiralną; 1 — korpus, 2 — Śruba do rogulacji siły docisku, 3 — wskaźnik ugięcia sprężyny, 4 — suwak, 5 — wymienny element diamentowy, i — podziałki; b) ze sprężystym korpusem; 1 — czujnik, 2 — korpus, 3 — popychacz czujnika, 4 — element diamentowy
329
W technologii wałków i trzpieni, zwłaszcza hartowanych, nagniataki diamentowe są stosowane na tokarkach uniwersalnych i kopiarkach (rys. 9-36).
Wówczas, gdy na powierzchni obrabiane) występują otwory lub rowki, stosuje się nagniataki specjalne zapobiegające wykruszaniu elementów diamentowych (rys. 9-37c). W pewnych przypadkach obróbki wałków o małe) sztywności i niejednakowe) twardości powierzchni, zaleca się stosować nagniataki hydrauliczne o większym stopniu tłumienia drgań niż nagniataki sprężynowe (rys. 9-37a). Możliwe jest również używanie nagniataków specjalnych do jednoczesnej obróbki toczeniem i nagnia-taniem, np. wg konstrukcji z rys. 9~37b.
Obrabiarki do wygładzania ślizgowego budowane są przede wszystkim jako nagniatarki bezklowe, w których przedmiot obrabiany przemieszcza się wskutek kątowego ustawienia rolki napędzające] względem osi obrotu przedmiotu (rys. 2-32). Bezklowe układy nagniatania umożliwiają całkowitą automatyzację obróbki i mogą być używane przy prędkości nagniatania do 200 m/min.
Jednakże przy odchyłce owalności przedmiotu większej niż 0,02 mm prędkość powinna być mniejsza niż 130 m/min — ze względu na dynamiczne oddziaływanie przedmiotu w układzie OUPN. Natomiast przy odchyłce owalności większej niż 0,1 mm nagniatanie bezklowe nie powinno być stosowane.
Przykład kinematyki półautomatycznej nagniatarki bezkłowej, model 115FASS produkcji ZSRR, przeznaczonej do sworzni tłokowych, przedstawiono na rys. 9-38. Charakterystyka tej nagniatarki jest następująca:
RYSUNEK 9-36. Wyśledzanie tllzgowe diamentem oi>2 mm i utyciem nafnlauka Imakowafo powierzchni wakował i promieni przejść walka na tokarce z hydraulicznym urządzaniem kopiującym