201205101718

II. TECHNOLOGIA. NARZĘDZIA I OBRABIARKI DO NAGNIATANIA 250

II. TECHNOLOGIA. NARZĘDZIA I OBRABIARKI DO NAGNIATANIA 250

RYSUNEK 7-4. Płytki z węglików spiekanych stosowane do wygładzania ślizgowego I nagniatania elektromechanicznego: a) dwupromieniowe; b) jednopromleniowe

watość powierzchni obrobionej jest wówczas większa niż podczas nagniatania ślizgowego krążkami nieobrotowymi.

Płytki zaokrąglone w dwóch płaszczyznach mają promień R = 30-*-60 mm i r = 15-r20 mm oraz wymiary zbliżone do podanych na rys. 7-4. Są wykonane z odpornych na ścieranie węglików spiekanych np. G20. Powierzcłmia nagniatająca płytki z węglika powinna być obrobiona przez docieranie pastą, zawierającą 70*/» proszku z węglika boru oraz 30*/» parafiny. Do obróbki gładkościowej chropowatość tej powierzchni powinna wynosić R„ = 0,08-*-0,16 pm.

Elementy nagniatające, do wygładzania ślizgowego (mechanicznego) powierzchni twardych po hartowaniu, wykonuje się z syntetycznych kamieni i diamentów naturalnych o wadze 0.4-H2 karatów (0,08-*-0,4 g).

Diament jako materiał narzędziowy ma następujące zalety, wykorzystywane w omawianej odmianie nagniatania ślizgowego:

—    dużą twardość (ok. 6 razy większą od węglików),

—    mały współczynnik tarcia ślizgowego przy współpracy z metalami,

—    dużą jednorodność strukturalną ułatwiającą polerowanie,

—    dużą przewodność cieplną.

Elementy nagniatające z diamentów są jednak drogie, mało odporne na uderzenia, a także mają ograniczone rozmiary. Z tych względów stosuje się również materiały zastępcze, np. twarde korundy syntetyczne (rubin i szafir), a także niektóre węgliki spiekane.

W przypadku narzędzi diamentowych stosuje się promienie czaszy kulistej w granicach 0,6-*-4 mm. Siły docisku takich elementów nagniata-jących wynoszą 50-4-250 N. Wywołują one duże naciski powierzchniowe, lecz nie powodują niekorzystnych, ze względu na dokładności, odkształceń postaciowych obrabianego przedmiotu.

TABLICA 7-$. Wymiary (lamentów diamentowych do wy|ładzania Ślizgowego — produkcji V. Moppes

1 ^Typ 1	Kształt elementu l diamentowego 1	Wymiary części chwytowej, mm d L		Powierzchnia robocza diamentu mm^1
s —	kulisty	I *^W SJ	uo	2.5 ,
m	1 walcowy	r-	ISO	li

Część robocza tych elementów ma najczęściej kształt kulisty lub walcowy (rys. 2-29). Stosuje się także, chociaż rzadko elementy diamentowe stożkowe oraz o kształcie torusa. Najbardziej uniwersalne elementy

0    zaostrzeniu kulistym mają na ogół promienie w zakresie l,2-r-3,4 mm

1    są produkowane seryjnie, np. w Wielkiej Brytanii (tabL 7-9) i w ZSRR (tabl. 7-10).

TABLICA 7-10. Wymiary elementów diamentowych do wygładzania {Ulgowego — produkcji ZSRR

	Promień zaokrąglenia. mm	Masa diamentu w karatach	Częł| chwytowa
Typ			średnica mm	długość mm
I, II n	0.6—2.0 2.5—3.0	0.21—0.30 0,31—0.40	6	12
ii	3.5	0,41—0.60	oraz 8	oraz 20
n	4.0	0,61—0,83

Diamentowy segment, zorientowany odpowiednio krystalograficznie (ze względu na anizotropię), jest zamocowany w oprawce w sposób trwały, nierozłączny (rys. 7-5a) lub w oprawce składanej wg rys. 7-5b. Wymienne oprawki z diamentami są mocowane w gniazdach korpusu nagniata-ków sprężystych lub sztywnych.

Element nagniatający 1 (rys. 7-6) jest zamocowany w oprawce 3 za pomocą srebrnego lutu 2. Geometria części roboczej zależy od typu elementu (kulisty, stożkowy lub walcowy).

RYSUNEK 7-5. Konstrukcja oprawek diamentowych elementów [Ugniatających: a) oprawka stała

z diamentem nlewymlennym; b) oprawka skręcana z mechanicznym mocowaniem elementu diamentowego j 1 — uchwyt, 2 — nakrętka. 3 •— element diamentowy

3 — oprawka

RYSUNEK 7-6. Geometria częłci robocze! diamentowego elementu nagnlatajscego: a) elementu kulistego: b) elementu walcowego: I — olmlołeianny kryształ diamentu. 2 — wypełniacz (lutowie).