201205102028

II. TECHNOLOGIA, NARZĘDZIA I OBRABIARKI DO NAGNIATANIA _    344

prowadza się przez odpowiednie przesunięcie koszyczka względem bież-ni 3 i zablokowanie go nakrętką blokującą na obracającej się tulei łączącej 4. Jest ona ułożyskowana ślizgowo w tulei na trzpieniu 7. Konstrukcja głowicy zapewnia kąt nachylenia rolek w stosunku do obrabianej powierzchni otworu, wynoszący ok. 1°. Podczas pracy dźwignia 6 powinna być zabezpieczona przed obrotem przez stały element oporowy zamocowany do korpusu obrabiarki. Trzpień z bieżnią jest połączony z częścią chwytową 7 w sposób rozłączny (kołkiem). Pozwala to na wymianę bieżni w przypadku przezbrajania głowicy dla innej średnicy. Rolki stożkowe (z łożyska 30212A) mają promienie zaokrąglenia krawędzi natarcia wynoszące 3 mm.

Głowice rolkowe można także stosować w technologii cylindrów do obróbki otworów o zakresie średnic 25-5-100 mm, które były uprzednio roztaczane specjalnymi głowicami z szerokimi nożami, np. firmy Madison. Głowice wytaczarskie oraz nagniatające mocuje się na drągach roboczych poziomych wiertarek do głębokiego wiercenia. Cylindry wykonane na takich stanowiskach obrabia się w trzech zabiegach: roztaczanie wstępne, roztaczanie wykańczające specjalnymi głowicami z wkładkami prowadzącymi i nagniatanie głowicą rolkową. W takich układach obróbkowych uzyskuje się wymiary w tolerancji IT6-IT8 i chropowatość R. = 0,16-5-0,32 pm [28), [59].

Według danych producenta głowic [54] dla obróbki cylindra hydraulicznego ze stali 55 (0 140^+#>II,X159X 1000 mm) wymiary otworu po kolejnych zabiegach powinny wynosić:

—    po roztaczaniu wstępnym rury 0136 mm z posuwem 1,3 mm/s— 0139,25 mm,

—    po wytaczaniu głowicą BTA —139,85 mm,

—    po wytaczaniu wykańczającym z posuwem 13,4 mm/s (R, = 10-5-20 pm) głowicą BTA —139,99 mm,

—    po nagniataniu z posuwem 13,4 mm/s głowicą MD-Microroller 140 (R_f = 0,5-5-1 pm) —140,03 mm.

Głowice rolkowe do obróbki otworów wykonuje się również jako dwurzędowe o zakresie średnic 50-5-200 mm. Głowice o takiej konstrukcji lepiej prowadzą się w otworze obrabianym i umożliwiają uzyskanie większych gładkości.

Głowice specjalne mogą być ustawiane na żądany wymiar poza obrabiarką. Ustawienie wykonuje się w przyrządzie kłowym 2 (rys. 10-6a) za pomocą czujnika 3 lub bezpośrednio na obrabiarce wg sprawdzianu tulejowego 2 (rys. 10-6b), przy nieruchomej głowicy. Sprawdzian ten powinien być wykonany ze stali narzędziowej i hartowany do 60 HRC. Średnicę wewnętrzną (R„ ⁼ 0,16 pm) szlifuje się na wymiar w klasie 1T6. W ten sposób można również sprawdzić dokładność nastawiania firmowych głowic uniwersalnych oraz stopień ich zużycia.

Uniwersalne głowice rolkowe do otworów są produkowane seryjnie przez kilka wytwórni zagranicznych [50]-5-[56]. Najpopularniejszymi są głowice typu R (od Rl do R6) firmy Hegenscheidt, których ogólną budowę i charakterystykę przedstawiono w tabl. 10-3. Głowice tego typu umożliwiają obróbkę średnic otworów w zakresie 5-5-380 mm. Głębokość obróbki otworów głowicami R1-5-R5 (z chwytami stożkowymi Morse’a Nr 2 do Nr 5) wynoszą 53-5-200 mm [52].

Typ	Zakres obrabianych średnic mm	jczba rolek	Chwyt, stołek Morsc'a	Głębokość nagnia tania L mm		Wymiary, mm					Zakres i ngnłaji 1 •łowicy •
						O i	6 |	c |	'1'
R1	5— 3.9 6— 7,9 8_9.9	Ttr 3 3 5 3 5 5 7	1 45/60 1 45/60 45/60/90 nr 2 45/60/90 1 45/60/90/120 | 45/100/150/200 45/100/150/200 _I • ^r			411		*- 1 w | "2jr 2,0	2	1 L-t-si	-0.05 +oa
	10— 10,9 11- 16,9 17—23,9 24—32,9										—0,05 4-0,4
R2	33—36,9 37—44,9 45—54,9	9 7 7	nr 3 65/100/150,*200			53	77	2,0 3,0 1 ^3,0	2	£.-1-8	-0.05 4-0^6
R3	55—81,9 82—89,9 90—99,9	11 ' 13 nr 3 ^13			dowolna (ponad 200)	53	1 ”	3.0	2	74	-0,05 4-0.6
R4	100—134.9 135—169,9 170—199,9	11 13 17	nr 4		dowolna	75	96	5.0 S	2	96	-0,05 +0.9
RS	200—259,9 260—319.9 320—379.9	19 23 11	nr S		i dowolna		h 120 i 5,0		5	IM	1 -0.05 1 ^+a9 1

10. TECHNOLOGIA NAGNIATANIA wn,,., .

_--™'*WEWN POWIERZCHNI WALCOWYCH    345

RYSUNEK 10-6. Sposoby nastawiania wymiaru obróbkowego głowie nagnlatających do otworów: a) na

stanowisku do nastawiania: I — dwurzędowa głowica z chwytam cylindrycznym. 2 — podstawa pomiarowa kłowa. 3 — statyw magnetyczny z czujnikiem o działce elementarnej 0,001 mm; b) na obrabiarce; f — głowica z chwytem stołkowym Morse*a, 2 — ustawiali Milejowy. 3 — stół wiertarki

TABLICA 10-3. Charakterystyka głowic nagniatających typu R firmy Heganscheldt [52] do obróbki otworów