252

W zapaleniu przynerkowym stwierdza się obmacywaniem wcześniej niż oglądaniem obrzęk w okolicy lędźwiowej, różnicę temperatury powłok zewnętrznych w okolicy lędźwiowej oraz miejscowe napięcie mięśni.

Niekiedy choroby nerek wywołują bolesność, zwłaszcza uciskową, w kącie żebrowo-przykręgosłupowym.

BADANIE PĘCHERZA MOCZOWEGO I NARZĄDÓW PŁCIOWYCH

Pęcherz moczowy, nie wypełniony moczem, nie jest dostępny obmacywaniu przez powłoki brzuszne ani opukiwaniu. W stanie rozciągniętym daje się on wyczuć powyżej spojenia łonowego w postaci tworu o kształcie okrągłym i granicach regularnych, nie dającego chełbotania. Badaniem oburęcznym, przez powłoki brzuszne i odbytnicę, a u kobiet przez powłoki brzuszne i pochwę, można wykryć guzy pęcherza lub kamienie moczowe.

Opukiwaniem pęcherz moczowy można stwierdzić tylko w razie wypełnienia go moczem u kobiet co najmniej w ilości ^l/₂ litra, u mężczyzn w ilości 350 ml. W tych warunkach powyżej spojenia łonowego w położeniu badanego na wznak stwierdza się stłumienie odgłosu opukowego znikające po opróżnieniu pęcherza. Po obu stronach stłumienia odgłos opukowy jest bębenkowy, zależnie od zawierających gazy pętli jelitowych. Gdy badany położy się na bok, stłumienie w pośrodkowej linii ciała znika, przesuwając się ku stronie, na której badany leży, a obszar stłumienia zmniejsza się, gdyż pęcherz oddala się od przedniej ściany brzucha, przesuwając się w głąb miednicy.

Narządy płciowe. Badanie narządów płciowych u mężczyzn może wykryć wnętrostwo (cryptorchismus) i przez to zapobiec mylnemu rozpoznaniu guza narządów brzusznych. Gruźlica jądra, najądrza itd. nasuwa na myśl gruźlicę nerek, żylak powrózka nasiennego (uaricocele) nasuwa przypuszczenie nowotworu nerki uciskającego żyłę nasienną (vena spermatica) i utrudniającego przez to odpływ krwi ze splotu wiciowatego (plexus pampiniformiś). Żylak powrózka częściej zdarza się po lewej stronie, ponieważ lewa żyła nasienna uchodzi do żyły nerkowej, a prawa — do głównej żyły dolnej poniżej ujścia żyły nerkowej. U kobiet przeprowadza się specjalne badania ginekologiczne.

UKŁAD NERWOWY

Badanie układu nerwowego stanowi przedmiot podręczników neurologii.