253

244

Rośliny upraione

sprzęcie nasion należy rzędy wysoko obredlić zabezpieczając w ten sposób korzenie przed wymarznięciem i myszami. Wskazane jest pozostawienie roślin z łodygami, gdyż sprzyja to zatrzymaniu się śniegu i chroni częściowo plantację przed wymarznięciem. Łodygi pozostawione na zimę należy wiosną ściąć i sprzątnąć z pola.

Mniejsze powierzchnie upraw i rozsadnik, po nastaniu pierwszych mrozów, zabezpiecza się łęcinami, warstwą liści lub słomiastą mierzwą. Okrywy te zdejmuje się na wiosnę dopiero po ustaniu silniejszych przymrozków. Nie chcąc ryzykować ewentualnych strat, które pomimo okryw zimowych może spowodować ostra i bezśnieźna zima, należy korzenie wykopać łopatą lub umiejętnie wyorać pługiem. Przez zimę należy je prze-trzymać w piwnicy, zadołować w miejscu osłoniętym i suchym, na glebie lekkiej, niepodmokłej lub zakopcować, podobnie jak nasienniki marchwi, czy buraków. Dołować należy w pozycji lekko ukośnej, przesypując każdy rząd korzeni ziemią.

Zadołowane w ten sposób korzenie przysypuje się warstwą ziemi grubości około 10 cm, a z nastaniem pierwszych mrozów przykrywa się liśćmi lub słomiastą mierzwą. Optymalna temperatura przy przechowaniu korzeni w okresie zimowym wynosi +1 do +2°. Wiosną w dni pochmurne należy stopniowo usuwać okrycie.

Sprzęt, suszenie, przechowywanie. Koper włoski zakwita około 8 tygodni po wzejściu, po wysadzeniu jeszcze wcześniej, i kwitnie, zależnie od odmiany, aż do przymrozków jesiennych.

Owoc dojrzewa stopniowo, przy czym najpierw dojrzewają środkowe najwcześniejsze baldachy. Dojrzałe owoce mają brunatne żeberka; po przełamaniu wykazują twarde i białe bielmo i dają się łatwo palcami osmyknąć z baldachów. Do sprzętu przystępuje się w dni pogodne, rano podczas rosy.

Owoce ze środkowych, najwcześniej dojrzewających baldachów są najcenniejszym materiałem siewnym, stanowią też wyborowy gatunek surowca, toteż nieraz zbieramy je osobno, ścinając sierpakiem lub sekatorem poszczególne baldachy w miarę dojrzewania. Ścięte gromadzimy do szczelnych koszy łub do lekkich worków zawieszonych na szyi (obie ręce wolne). Do ususzenia rozkłada się baldachy na strychach. Dopiero po zebraniu środkowych baldachów przystępujemy do ogólnego sprzętu. Na większych plantacjach sprzętu dokonuje się jednorazowo, gdy większość baldachów jest dojrzała. Ścina się rośliny sierpem na wysokości 30—40 cm nad ziemią albo kosi się kosiarką, żniwiarką lub wiązałką na wysokości 10—15 cm. Pokosy wiąże się w snopki i dosusza na polu ustawiając je w kopki. Mniejsze ilości przy wilgotnej pogodzie dosuszać można na klepisku lub na przewiewnych strychach.

Snopki należy zwozić z pola na wozach wyłożonych płachtami i o ile