272,'3

272

OBRÓKA PLASTYCZNA I-aboraiori_Urt,

Rys.6.37. Wpływ tarcia metalu o ścianki recypienta na rozkład odkształceń

w odkuwce przy wyciskaniu: a) mały współczynnik tarcia, b) średni współczynnik tarcia, c) duży współczynnik tarcia

Smar stosuje się najczęściej przy wyciskaniu stali i stopów tytanu. Przy wyciskaniu na zimno stopów aluminium i miedzi, gdy wymagania jakości powierzchni są duże, smarów nie stosuje się.

Przy wyciskaniu stali i stopów tytanu na gorąco często stosuje się mieszaninę płytkowego grafitu i oleju roślinnego lub szkło wodne w połączeniu z grafitem płytkowym, albo szkło w formie proszku, włókien, czy tkanin.

Do wyciskania na zimno stopów metali nieżelaznych stosuje się mieszaninę oleju maszynowego i sproszkowanego grafitu w stosunku 1 : 3.

Stopień odkształcenia przy' wyciskaniu określają wskaźniki:

•    współczy nnik (stopień ) wydłużenia

A=s/f,    (6.31)

gdzie: s, f - powierzchnie przekroju materiału przed i po przejściu przez otwór matrycy,

•    względny stopień odkształcenia

£ =(s-f)/s = As/s,    (6.32)

gdzie: A s - zmniejszenie powierzchni poprzecznego przekroju materiału przy wyciskaniu.

₆ lluŹNtCTWO

• logarytmiczny lub rzeczywisty stopień odkształcenia

S = ln (s/f),    (6.33)

Wszystkie te parametry są powiązane ze sobą zależnościami:
	(6.34)
£=1--j = 1-tT^5.	(6.35)
$ = ln A = In -—~ ,	(6.36)
• średnia prędkość odkształcenia
8 wv = — ,	(6.37)

gdzie: S,T - stopień i czas odkształcenia.

Wskaźniki A.8 przyjmuje się jako stale. W rzeczywistości stopień odkształcenia zmienia się zarówno na przekroju jak i na długości pręta. W wyniku dodatkowego przesuwania się warstw metalu stopień odkształcenia zwiększa się od środka do obrzeży i od przedniego do ty lnego końca wyrobu. Przy małych stopniach odkształcenia środkowe warstwy metalu mogą być nie odkształcone. Przy znacznych stopniach umocnienia różnica własności wyrobu zmniejsza się z powodu zmniejszenia intensywności umocnienia ze wzrostem stopnia odkształcenia. Dlatego przy znacznych stopniach odkształcenia wyrób posiada bardziej równomierne własności. Pr/y poddawaniu wyrobu wyciskanego dalszej przeróbce

Plastycznej (walcowanie, ciągnienie), współczynnik A powinien być > 5. Jeżeli wy robu nic poddaje się dalszej przeróbce plastycznej to A > 10.

\