264,&5

264 OBRÓKA PLASTYCZNA Laboratoria

264 OBRÓKA PLASTYCZNA Laboratoria

Rys.6.28. lilapy odkształcania metalu w procesie wyciskania (a, b, c). Wykres siły nacisku F w funkcji drogi stempla przy wyciskaniu:

1    - współbieżnym,

2    - przeciwbieżnym

W pierwszym etapie wyciskania (odcinek I) siła nacisku F wzrasta od zera do wartości maksymalnej (przy- wyciskaniu współbieżnym jest ona większa niż przy wyciskaniu przeciwbieżnym). W drugim etapie (odcinek II - wyciskanie laminarne) siła nacisku nie zmienia się przy wyciskaniu przeciwbieżnym (jeżeli meta! nie ochłodzi się), natomiast przy wyciskaniu współbieżnym siła nacisku maleje z powodu zmniejszania się długości materiału wsadowego (powierzchni styku metalu z boczną ścianką rccypicnta) i siły tarcia. W końcowym etapie (odcinek III) stempel styka się bezpośrednio ze strefą plastyczną. Wzrost siły nacisku w tym etapie spowodowany jest zwiększaniem się na płaszczyźnie czołowej stempla siły tarcia.

Siłę wyciskania można obliczyć stosując odpowiednie wzory (np Gubkina do wyciskania współbieżnego czy Tychowskiego do wyciskania

Rys.6.29. Schemat siatek linii poślizgu przy wyciskaniu: a) współbieżnym, b) przeciwbieżnym

Wpływ stanu naprężeń na przebieg i rozkład odkształceń podczas wyciskania można ocenić metodą ryś, fj. siatki współrzędnych, naniesionej na średnicową powierzchnię próbki rozciętej wzdłuż osi. Można również powyższe procesy analizować w' oparciu o wyniki uzyskane podczas modelowego wyciskania krążków / plasteliny. Najłatwiej jest przygotować wstępniak złożony z kilku, np. siedmiu jednakowej grubości krążków wykonanych z różnokolorowej plasteliny (ry s. 6.30).

Bu_Hi-►

Rys.6.30. Wstępniak do modelowego wyciskania złożony z różnokolorowych krążków plasteliny