299 3

wytwarzanie napięcia przez prądnicę dowodzi zwykle uszkodzenia cewki, a więc przerwania połączeń, względnie zwarcia wewnętrznego. W razie przerwania uzwojeń prądnica w ogóle nie wytwarza napięcia. Sprawdzenie cewki jest wówczas łatwe i polega na szeregowym połączeniu jej ze źródłem prądu (np. akumulatorem) oraz stwierdzeniu przepływu prądu przez cewkę za pomocą woltomierza lub małej żarówki. Brak przepływu prądu świadczy o przerwaniu uzwojeń lub połączeń. Jeśli połączenia przerwane są na zewnątrz, naprawa polega na zlutowaniu przewodów. Przerwanie połączeń wewnątrz zdarza się bardzo rzadko, a naprawa wymaga wówczas przewinięcia całej cewki. Jest to kłopotliwe i opłacalne tylko wobec braku cewek wymiennych.

Wewnętrzne przebicie międzyzwojo-we cewki można sprawdzić przez pomiar oporności cewki, spadku napięcia na cewce lub pomiar wielkości prądu przepływającego przez cewkę. Do wszystkich tych czynności potrzebne jest specjalne oprzyrządowanie i znajomość sprawdzanych wielkości dla danego typu cewki znajdującej się w prawidłowym stanie.

W razie wymiany cewki należy pamiętać o zamocowaniu jej w sposób pewny i dający jak najmniejszą szczelinę między wirującymi magnesami a rdzeniem cewki. Jeśli magnesy zaczepiają o rdzeń cewki, wówczas należy usunąć to w sposób analogiczny, jak w przypadku cewki zapłonowej iskrownika.

Wiele prądnic prądu zmiennego ma dwie cewki prądowe połączone równolegle (np. prądnice motocykli SHL, WFM i WSK). Sprawdzenie prądnicy polega wówczas na zmierzeniu napięcia wytwarzanego przez obydwie normalnie połączone cewki, podczas gdy każdą cewkę należy sprawdzić osobno. Niektóre prądnice prądu zmiennego służą również do zasilania akumulatora. Prąd do ładowania akumulatora wytwarzany jest wówczas albo przez oddzielną cewkę (np. w motocyklach SHL, WFM i WSK) albo też przez tę samą cewkę co prąd do zasilania świateł (np. Lambretta Li 150 i 175). W tym ostatnim przypadku układ wyposażony jest w stabilizator napięcia.

W prądnicach, w których akumulator ładowany jest niezależną cewką (np. WFM, WSK, SHL), mimo prawidłowego działania instalacji oświetleniowej zasilanej z głównych cewek

Rys. 10.33. Sposób łączenia amperomierza przy sprawdzaniu ładowania akumulatora (Lambretta)

prądowych, może występować niedomaganie polegające na stałym rozładowywaniu się akumulatora oraz osłabieniu lub braku sygnału, świateł postojowych i hamulcowego. Jeśli bezpiecznik akumulatora nie jest przepalony, a w obwodach odbiorników zasilanych akumulatorem nie ma zwarć, wówczas przyczyna niedomagania tkwi w obwodzie ładowania akumulatora. Może nią być uszkodze-

299