2tom026

2. URZĄDZENIA SPAWALNICZE 54

Uchwyty do spawania elektrodą topliwą w atmosferze gazów ochronnych są wykonywane w dwóch odmianach:

—    fajkowe chłodzone gazem osłonowym, przeznaczone do spawania prądami do ok. 300 A,

—    fajkowe lub pistoletowe chłodzone wodą, przeznaczone do spawania prądem większym niż 300 A.

Uchwyty mogą być uniwersalne lub specjalne do wykonywania specjalnych spoin. Jednym z ważniejszych elementów decydującym o stabilności procesu spawania jest kontakt ślizgowy, doprowadzający prąd spawania do drutu elektrodowego. W półautomatach spawalniczych zasilacz i podajnik są połączone z uchwytem spawalniczym za pomocą przewodu zespolonego. Przewodem tym jest doprowadzony prąd spawania, gaz osłonowy, woda chłodząca uchwyt, drut elektrodowy oraz sygnały sterujące procesem spawania nadawane przez spawacza.

2.3.3. Automaty spawalnicze

W najprostszym przypadku przy spawaniu automatycznym elektrodą topliwą są zautomatyzowane dwie podstawowe czynności, tj. podawanie drutu elektrodowego w strefę luku z prędkością równą prędkości topienia, jak i przemieszczanie głowicy spawalniczej wzdłuż spawanych elementów. Mogą też być przemieszczane spawane elementy pod stacjonarną głowicę, z prędkością układania spoiny.

Rys. 2.22. Automat spawalniczy /    zbierak topnika. 2    podajnik

elektrody, 3 — silnik podajnika,

4 — reduktor, 5 — nastawnik poprzeczny,

6    mechanizm napędu pionowego,

7    — mechanizm napędu posuwu,

8    zasypnik topnika, 9    szyna jezdna,

10 - uchwyt krzyżowy, 11 — mechanizm prostowania drutu, 12 — rolki podające,

13    ślizgowy styk prądowy,

14    — wskaźnik świetlny, 15 — koszyczek na topnik

Zaczerpnięto z [2.28]

W skomplikowanych procesach spawania spoina może być układana przy ruchu zarówno detalu, mocowanego na urządzeniu pozycjonującym, jak i głowicy spawalniczej względnie uchwytu spawalniczego umocowanego na ramieniu robota. Komplet mechanizmów oraz przyrządów elektronicznych i elektrycznych niezbędnych do realizacji procesu spawania zautomatyzowanego jest nazywany zautomatyzowanym lub zrabotyzowanym stanowiskiem spawalniczym.

Automat do spawania i napawania lukiem krytym może być wykonywany jako głowica z własnymi napędami elektrycznymi do przemieszczania wzdłuż spoiny oraz do korekcji położenia nad łączonymi blachami. Korekcja może być ręczna za pomocą przycisków załączających napęd poprzeczny lub automatyczna za pomocą czujników śledzących styk spawanych blach. Przykład rozwiązania konstrukcyjnego automatu spawalniczego jest przedstawiony na rys. 2.22.

Wiele jest odmian konstrukcyjnych automatów do spawania lukiem krytym (pod topnikiem). Wszystkie one składają się z zespołów podstawowych, takich jak: głowica, mechanizm posuwu z napędem, układ podawania topnika wyposażony często w automatyczny zbieracz topnika nie stopionego w czasie spawania, zespól mocowania szpuli lub kręgu drutu elektrodowego, wskaźnik świetlny, mechanizm podawania drutu oraz pulpit sterowniczy.

Automaty do spawania i napawania elektrodami topliwymi w atmosferach gazów ochronnych stanowią inne wersje wykonania automatów stosowanych do spawania tukiem krytym. W takich rozwiązaniach wymianie podlegają niektóre elementy głowicy jak końcówka prądowa oraz zespoły przekładni podajnika i rolki podające drut elektrodowy, a także jest usuwany układ podawania topnika. Końcówka prądowa chłodzona wodą i wyposażona w dysze do przepływu gazu spełnia taką samą rolę jak uchwyt przy spawaniu półautomatycznym.

Zautomatyzowane spawanie elektrodami topliwymi w osłonie gazów jest realizowane również za pomocą robotów przemysłowych. Na stanowiskach zrobotyzowanych uchwyt spawalniczy jest połączony z ramieniem robota za pomocą złącza antykolizyjnego. Przedmioty spawane są mocowane w uchwytach na stołach pozycjonujących. Roboty są umieszczane stacjonarnie lub są przemieszczane po torach dolnych albo też są podwieszone na portalach. W skład stanowiska zrobotyzowanego wchodzi robot, zespół urządzeń spawalniczych, stół pozycjonujący, urządzenie do chłodzenia palnika w obiegu zamkniętym, urządzenie do odciągania dymów spawalniczych, pulpit sterowniczy z programatorem oraz urządzenia ochronne.

2.4. Urządzenia do spawania elektrodą nietopliwą w osłonie gazu

Spawanie elektrodą nietopliwą w osłonie gazu, oznaczone symbolem TIG, może być ręczne lub automatyczne. Przy tej metodzie spawania wyładowanie łukowe występuje Pomiędzy elektrodą nie topiącą się a materiałem spawanym w atmosferze gazu ochronnego, który chroni jeziorko roztopionego metalu przed kontaktem z powietrzem (rys. 2.23). Spoina powstaje przez topienie krawędzi spawanych blach lub topienie krawędzi i dodatkowego stopiwa doprowadzonego w strefę luku.

Elektrody nietopliwe są w'ykonywanc w postaci okrągłych prętów o średnicy mm. Materiał elektrody stanowi wolfram czysty lub z 2% dodatkiem tlenków Jednego z pierwiastków zwiększających emisję elektronów takich jak: cyrkon, tor, tantal.