4 1. Zasady I wymagania ergonomii z zakresu antropometrii
lab l.f ttyCfsne cucf/y namaMyęCm wed/ug Kntte/mn. Stosfcfcna i Wbitego (na podtf. (22. 23jP
4 1. Zasady I wymagania ergonomii z zakresu antropometrii
Twórcy klasyfikacji i irwzgtę dnone cechy Kretschmer Słwkłon Wanke
Typ somatotypw i nasilenie cechy
pyknłany
cndomcrficzny
A
atletyczny
mczomoificzny
V
leptósomiecny
cktomorficaiy
H
Ou
0
Stosunek masy do wysokości (MK) •
Rorwój mięśni
Głębokość Watki piersiowej (NbK) ♦
Szerokość barto*
OznKzema
if - praeóętne raałerśe cechy - cecha rasfcra cecha «teb»ona
- zmienności międzypopUacyjnej (rasa. środowisko geograficzne etc.) >
- zmienności wewnątrzpoputacyjnej (dymorfizm płciowy', zmiany ciała od urodzenia do starości, różnice środowiskowe, np. między miastem a wsią. odżywianie, uprawianie sportów).
Do najpowszechniejszych klasyfikacji so-
matotypów należą
- klasyfikacja wg Kretschmera - oparta na cechach morfologicznych, fizjologicznych i wyższych czynnościach nerwowych*: typ pykmczny (tęgi), atletyczny (umięśniony) i leptosomiczny (wątły)
- klasyfikacja wg Shekłorui - oparła na rozwoju pierwotnych tkanek zarodkowych typ ondomorficzny (rozwinięty układ trawienny), mezomorficzny (rozwinięty układ mięśniowo-szkieletowy) i ektomorficzny (rozwinięty układ nerwowy)
- klasyfikacja wg Wankego ipołski system oceny somatotypu) - oparta na proporcjach ciała wyliczanych na podstawie wymiarów kostnych i masy ciała (wskaźniki barków, tułowia, miednicy i klatki piersiowej) - typy -A", y. .r. .W!'
Wybrane cechy somatotypow w sposób uproszczony zestawiono w tabeli 1.1.
Uważa się. że somatotyp wiąże się z pewnymi predyspozycjami do określonych prac:
- osobnicy o somatotypie pykntcznym <en-domorflcznym - .A') lepiej znoszą pracę w niskiej temperaturze, w pozycji stojącoj
- osobmcy o somatotypie lepłosomcznym (ektomorficznym - .I') lepiej znoszą pracę w wysokiej temperaturze, w ruchu osobnicy o somatotypie atletycznym (me-zomorfłcznym - .V*) preferują pozycję siedzącą oraz wyższą temperaturę otoczenia. (22]
Ciało człowieka zbudowane jest z następujących segmentów* (ryc. 1.1):
’ zr&ntoMrie wynfcające z płci ‘np korekizofcczBnem
Kontuiy tych Wer ctraząąogćłny typ budowy dała 4 W rumauch jęto poticrina Canycn scgmgrww aW: w Pemtasadi ukośnych oznaczane na iyone.