311

W pierwszym przypadku kształtka uzyskiwana jest przez spojenie dwóch całych wyrobów gęstoplastyczną zaprawą cementową. W drugim przypadku kształtka uzyskiwana jest przez spojenie dwóch połówek jednego wyrobu. W tym celu wyrób przeznaczony do badania jest przecinany w środku jego długości, a uzyskane połówki spajane zaprawą w taki sposób, aby powierzchnie powstałe z przecięcia były do siebie przeciwległe. Natomiast w przypadku trzecim kształtkę stanowi cały pojedynczy wyrób. W każdym wariancie obydwie powierzchnie uformowanej kształtki, prostopadłe do kierunku ściskania, wyrównywane są zaprawą dla zapewnienia ich równoległości. Warstwy spajająca i wyrównujące

0    grubości 10-f 12 mm wykonane są z zaprawy cementowej z cementem portlandzkim CEM

1    o stosunku piasku do cementu 1:1.

Kształtki po zacementowaniu są sezonowane przez 4 dni w temperaturze 12-rl8°C (przez pierwsze 24 h są owinięte mokrymi tkaninami, a przynajmniej raz w ciągu doby powierzchnie ich są nawilżane). Następnie poddaje się je ściskaniu w prasie hydraulicznej w kierunku prostopadłym do wyrównanych podstaw. Obciążenie kształtki w prasie powinno wzrastać jednostajnie z prędkością około 5 kN/s, aż do chwili jej zniszczenia.Wynik badania uznaje się za dodatni, jeżeli średnia arytmetyczna wyników uzyskanych dla poszczególnych kształtek odpowiada wymaganiom określonym w normie przedmiotowej danego rodzaju wyrobu.

Badanie wytrzymałości na złamanie

Określenie tego typu wytrzymałości mechanicznej konieczne jest dla wyrobów dekarskich (cecha ta nazywana jest w normie EN nośnością dachówki na zginanie). Badanie polega na określeniu odporności dachówki na złamanie pod wpływem nacisku na jej powierzchnię licową przyłożonego w jej środku (na całej szerokości), przy czym dachówka jest ułożona poziomo w taki sposób, że podparte są tylko jej obydwa końce. Zasadę metody badania przedstawiono na rysunku 3.104. Zarówno podpory dolne, jak i element przenoszący obciążenie na dachówkę, są walcowymi prętami o średnicy około 2 cm.

Siła łamiąca F

D

Rys. 3.104. Zasada metody badania wytrzymałości dachówki na złamanie

Przeznaczona do badania dachówka, będąca w stanie powietrzno-suchym (tzn. wysuszona w temperaturze 10-r40°C i wilgotności względnej poniżej 90%), poddawana jest obciążeniu wzrastającemu równomiernie z prędkością 0,05 kN/s, aż do momentu jej złamania (w przypadku dachówek karpiówek jest to co najmniej 0,3-rO,7 kN, w zależności od ich szerokości, a w pozostałych przypadkach - co najmniej 1,2 kN). Jako wynik przyjmuje się średnią arytmetyczną z badania 10 dachówek. W przypadku dachówki płaskiej (np. kar-piówki) umieszcza się ją na dolnych podporach w taki sposób, aby jedna podpora była w miejscu, w którym normalnie znajduje się listwa dachowa, a druga w odległości od niej równej % całkowitej długości dachówki. Poziomy pręt, przenoszący obciążenie na całą szerokość dachówki, znajduje się w połowie odległości między osiami podpór dolnych i ma

311