352 3

to POUMCflV

Proces polimeryzacji addycyjnej rozpoczyna zwykle inicjator. Często ini_cj_ało nadtlenki cechujące się tym. te w warunkach procesu <pod wpływem ogrzew^.'*' * działania promieniowania elektromagnetycznego) rozpadają się nu aktywn_c rodniki rozpoczynające polimeryzację Wolnym rodnikiem jcai aktywny grupa atomów zawierająca niesparowany elektron Jeżeli źródłem rodnik, ,''^{1 luf}> nadtlenek wodom (H_:O_s). to wolne rodniki powstają wskutek zerwania _Sf|ls ^>w Ky metrwałego wiązania między atomami tlenu H-O-O-H —    _r^MłnłŁow₀

oznacza niespanywany elektron. Utworzone dwie grupy H-O* chnrakte du/ą reaktywnością chemiczną zatem zbliżenie się wolnego mdnik i ,,    **C

monomcm prowadzi do zastąpienia wiązania podwójnego w monomerze*. pojedynczym, utworzenia witania kowalencyjnego między wolnym ' i monomerem oraz do powstania niesparowanego elektronu stanów , . _c . ^r‘^K,n,k*n, centrum polimeryzacji zdolne do przemieszczania się (stopień / ^akl>^He Siespamwany elektron reaguje następnie z najbliższym monomerem ^% '°²' prowadząc do powiększenia łańcucha cząsteczki o jedną jednostkę T i- ^Cly,Cn«.

H H

ni

in-CfOCja

H H H H

(VI H-O-C-C I I H H

(21 H-o-ę-ft*

H H H H

_H H H H H H }• WZfOSl

(31 H-o-ę-f-f-f*? ?

H H H H H H

M H H H H H 111*11 w H-o-ę-ę-ę-c-c-ę—

H H H H H H

H H H H H H I I I I I •

(n) H-O-C-C-C-C-C-C-----

I I I I I I

H H H H H H

H H • I -C-CVtH ¹ I H H

ZokorSczenie

-C-C-O-N i I H H

J

RYS. 10.2 Mechanizm polimeryzacji addycyjnej Rozpad czaitcc/ki nadtlenku wodoru (H.O.i powoduje utworzenie uę dwóch rudników 2(H-0*) rozpoczynających i kończących w/iuw łańcucha podczas polimeryzacji etylenu (C.HJ Gwiazdka (*)oinacza mesparowany elektron

puchowa zachodzi _{s/vhk< 0}dv/ jest limitowana jedynie daWpąoMt

s/yhko. goy*    ńr/nny adv aktywny koniec łańcucha

"'^,^'s^.ur.^h?^_<^^₁‘₁^Imrwynt^'" natury w_)V£ Walencyjnych ,„₀„ych pr/c/ Momy wcgl.. K.zdy alom węgla darci. /wyklr _Wn,« elektrony v,ne /    czterema atomom,, da,* tetraedr,czay element

v?orv ««y» I0.3a) Jc/el. w»,.yylkie atomy w e/woro4c,ame s, .tonom, węgla. ,o ^,,n 2-iańy IWO,/a .trnkture krystaliczna diamentu W przypadku cząsteczek L'*^0, ^_{vt;h w} niektórych położeniach atomowych w czworościanie znajdują su;

chloru, fluoru lub grupy atomów. Atom wodoru ma do uwspólnienia jrot'¹) ^ićkiron. dlatego czworościan mc moZc się łączyć / innymi czworo-‘^y,kt’^,C naioiem. w którym on się znajduje. Metan, którego cząsteczkę pokazano na ^4e0P?oL nic może podlegać procesowi polimeryzacji, gdyż w jego cząsteczce ,k,c wiązania są pojedyncze. Podobnie jest i etanem o cząsteczce pokazanej na '^{V> >};u3b ^w cząsteczce etylenu (zalecaną nazwą jest eten jednak w przypadku ° r _crów jest stosowana nazwa etylen) atomy węgla są połączone wiązaniami jSSnymi (rys. 10.3c). umożliwiającymi polimeryzację Podczas polimeryzacji Kapuje zerwanie wiązania podwójnego i zastąpienie go wiązaniem pojedynczym.

RYS. 10.3. Kicrunkowoić wiązań kowalencyjnych tworzonych przez atomy węgla może spowodować powstawanie cząsteczek gazowych (niezdolnych do polimeryzacji), polimerów oraz krystalicznych ciał stałych: a) cząsteczka metanu (występują jedynie wiązania pojedyncze), b) cząsteczka etanu, c) cząsteczka etylenu (z wiązaniem podwójnym), dl cząsteczka polietylenu

353