380 381 2

w jelicie środkowym. Drapieżne. Słodkowodne, ziemnosłodkowodne, nieliczne gatunki lądowe.

Erpobdella octoeulata żywi się drobnymi bezkręgowcami, słodkowodna, szeroko rozprzestrzeniona na półkuli północnej.

Liostomum coccineum, o barwie czerwonokrwistej, jest gatunkiem lądowym. Trynidad.

ZESTAWIENIE SYSTEMATYKI PIERŚCIENIC Typ: pierścienice — Annę lida

K

Gromada: wieloszczety — Polychaeta Rząd: Aphroditida Rząd: Polynoida Rząd: Phyllodocida Rząd: Amphinomida Rząd: Alciopida Rząd: Tomoplerida Rząd: Hesionida Rząd: Sy/lida Rząd: Nereida Rząd: Nephytida Rząd: Glycerida Rząd: Eunicida Rząd: Łumbrinerida Rząd: Arabellida Rząd: Dinophyllida Rząd: Nerillida Rząd: Protodrilida Rząd: Polygordiida Rząd: Histriobdellida Rząd: Ichthyotomida Rząd: ssącogębe — Myzostomida Rząd: Orbiniida Rząd: Spionida Rząd: Chaetopterida Rząd: Cirratulida Rząd: Flabelligerida Rząd: Capitellida Rząd: Arenicolida Rząd: Maldalida Rząd: Sabellariida Rząd: Pectinariida Rząd: Terebellida Rząd: Sabel/ida Rząd: rurówki — Serpulida

Gromada: skąposzczety — Oligochaeta Rząd: Aeolosomatida Rząd: Lumbriculida Rząd: Moniligastrida Rząd: Haplotaxłda

Rodzina: Glossoscolecidae Rodzina: dżdżownice — Lumbricidae Rodzina: Mcgascolecidae Rodzina: rureczniki — Tubificidae Rodzina: najady — Naididae Rodzina: wazonkowce — Enchytraeidae Gromada: pijawki — Hirudina Rząd: Branchiobdellida Rząd: pijawki szczeciowe — Acanthobdellida Rząd: pijawki ryjkowe — Rhynchobdellida Rodzina: Glossiphonidae Rodzina: Piscicolidae Rząd: pijawki szczękowe — Gnalhobdellida Rodzina: Hirudinidae Rodzina: Haemadipsidae Rząd: pijawki gardzielowe — Pharyngobdellida.

FILOGENEZA PIERŚCIENIC

Pierścienice są starą grupą zwierząt trójwarstwowych. Ich szczątki występują w złożach kambryjskich, a ślady ich życia (pełzania, rycia, odbitki domków) znane są z prekambru (proterozoiku). W środkowym kambrze występują okazy budową całkowicie odpowiadające prymitywnym współczesnym wiełoszczetom, a także przypominające skąposzczety. Pijawki nie zachowały się w stanie kopalnym. Nie ma żadnych kopalnych form, które informowałyby o budowie praprzodków pierścienic. Natomiast badania morfologiczno-porównawcze sugerują, że przodkami tego typu najprawdopodobniej były płazińce, a w ich obrębie wirki (ryc. 294). Prymitywne wieloszczety wykazują wiele cech właściwych także wirkom. Najważniejsze z nich to rzęski na pokryciu ciała (występują u wielu wieloszczetów i niektórych skąposzczetów) oraz protonefrydia (występują u niektórych wieloszczetów). U larwy wieloszczetów, trochofory, jako narządy wydalnicze również funkcjonują protonefrydia. Istnieje także podobieństwo morfologiczne pomiędzy larwą Mullera a trochoforą, ponadto niektóre wirki bruzdkują spiralnie, a ten typ wczesnego rozwoju jest charakterystyczny dla wszystkich pierścienic. Pogląd, uznający pochodzenie pierścienic od wirków, jest najpowszechniej przyjmowany. Mniejsze uznanie zyskał pogląd wyprowadzający pierścienice od hipotetycznego przodka, określanego jako Trochozoon, zbliżonego budową do trochofory, który miał się rozwinąć z form blisko spokrewnionych z żebropławami, ale utracił charakterystyczną dla żebropławów dwusymetryczną organizację ciała.

381