49

Kosmeceutyki

	Krótki przegląd głównych cząsteczek zawierających cynk
Enzym	Chemiczna funkcja cynku	Funkcja fizjologiczna cząsteczki	Znaczenie dla skóry
Dehydrogenaza alkoholowa	katalizuje oksydację alkoholi (szczególnie etanolu) do aldehydów	metabolizm wątroby	-
Karboksypeptydaza	katalizuje hydrolizę pozostałości peptydu C-końcowego	trawienie białek	-
Termolizyna	katalizuje hydrolizę peptydów	-	-
Metaloproteinazy macierzy kolagenaza (MMP-1) klastaza (MMP-12) pepsyna B (MMP-2)	katalizują hydrolizę białek macierzy	tworzenie macierzy pozakomórkowej hydroliza elastyny hydroliza elastyny hydroliza żelatyny	tak tak
p-laktamaza	katalizuje hydrolizę wiązań p-laktamowych (np. penicylinowych)	-	~
Anhydraza węglanowa	katalizuje uwodnienie dwutlenku węgla	fizjologiczny transport C02 i fizjologiczne buforowanie	-
Nukleaza P1	katalizuje tworzenie 5’ pojedynczej nici nukleotydów z RNA i DNA	-	-
Dysmutaza nadtlenkowa	katalizuje dysmutację anionu nadtlenkowego do 02 i H202	usuwa uszkodzone nadtlenki	tak
Fosfotriesterazy	-	-	-
Fosfataza zasadowa	katalizuje hydrolizę monoestrów fosforanu	-	tak
Aminopeptydaza leucyny	katalizuje hydrolizę pozostałości resztek N-końcowych peptydów leucyny	-	-
Fosfolipaza C	rozszczepienie wiązań między grupą czołową i częścią lipidową fosfolipidów	-	-
Metalotioneina	wiązanie cynku	magazynowanie cynku	tak
Grupa palców cynkowych polimeraza DNA polimeraza RNA	nadaje strukturę przestrzenną, aby ułatwić łączenie nukleotydów	metabolizm kwasów nukleinowych replikacja DNA transkrypcja RNA	tak
a-amylaza	-	-	-
Transkarbomiolaza asparaginianowa	-	-	-

Tabela 13.2 Krótki przegląd głównych cząsteczek zawierających cynk

Miedź w środkach kosmetycznych o działaniu leczniczym

Materiały

Liczba związków chemicznych powszechnie stosowanych w produktach do pielęgnacji osobistej jest dużo mniejsza niż w przypadku cynku. Istnieje 19 materiałów zawierających miedź na liście INCI, żaden z nich jednak nie jest zaakceptowany przez FDA jako bezpieczny i skuteczny w miejscowo stosowanych lekach OTC. Tak jak w przypadku cynku, normalną formą miedzi jest jon Cu²⁺, z różnymi naładowanymi przeciwnie jonami, które wpływają na rozpuszczalność. Działanie przeciwnie naładowanych jonów i wynikający z tego wpływ na biodostępność nie są dobrze znane, osiągnięcie więc żądanego efektu wymaga dużej wiedzy z zakresu farmakologii produktów. Miedź ma również silne powinowactwo do innych składników macierzy produktów, trzeba zatem szczególnie ściśle monitorować jej stężenie, aby zmniejszyć niekorzystny wpływ zarówno na macierz, jak i na samą miedź. Jak wspomniano powyżej, miedź ma również działanie oksydacyjno-redukcyjne, które może nasilać wytwarzanie wolnych rodników tlenowych.