396

387

Szałwia lekarska

względu na konieczne odchwaszczenie i kulturę gleby, najlepsze jest jednak stanowisko po okopowych na pełnym oborniku. Przy sadzeniu letnim dobrym przedplonem są wczesne ziemniaki lub mieszanka strączkowych na oborniku, sprzątnięta wcześnie na zielono.

Uprawa roli i nawożenie. Uprawa roli powinna być staranna ze względu na paroletnie trwanie plantacji.

Przy wysadzaniu roślin wczesną wiosną zasadniczą uprawę należy przeprowadzić jesienią, stosując na glebach ubogich w wapń wapnowanie pola w ilości 10—15 q/ha (najlepiej wapnować pod przedplon) oraz głęboką erkę przedzimową; wiosną po wczesnej włóce spulchnia się powierzchnię bronami lekkimi, a na glebach zwięźlejszych lub silnie ubitych — kulty-watorem z półsztywnymi lub sztywnymi łapami. Po wyrównaniu powierzchni bronami, znacznikiem wyznacza się odległość rzędów.

Przy zakładaniu plantacji w okresie letnim, po wczesnych ziemniakach na pełnym oborniku, daje się orkę płytką, następnie po zbronowaniu lekki, gładki wał dla przyspieszenia osiadania ziemi i wzmożenia podsiąkania wody.

Szałwia nie znosi świeżego obornika, z tego więc powodu najlepiej uprawiać ją w drugim roku po nawozie. Natomiast dobre usługi oddać może nawożenie pełnowartościowym kompostem wolnym od nasion chwastów. W razie konieczności zastosowania obornika bezpośrednio pod plantację szałwii, musi to być nawóz silnie rozłożony, w dawce najwyżej średniej wysokości, a przyorany przed zimą.

Wskazane jest nawożenie mineralne, zwłaszcza na glebach słabszych. Stosuje się je w wysokości (w q/ha): 1,5—2 saletry, 1,5—2 superfosfatu, 1,5—2 soli potasowej 40%. W przeważnej ilości wypadków największe znaczenie ma nawożenie azotowo-fosforowe. Nawozy mineralne stosuje się corocznie, począwszy od drugiego roku istnienia plantacji, przy czym fosfor i potas daje się wczesną wiosną, ^XU dawki azotu wiosną w chwili ruszenia wegetacji, ^XU dawki po każdym sprzęcie liści. Nieodpowiednie są nawozy fizjologicznie kwaśne, jak np. siarczan amonowy zakwaszający glebę. Nawozy potasowe można wysiewać również pogłównie po każdym sprzęcie, tak jak azotowe.

Rozmnażanie i zakładanie plantacji. Szałwię lekarską rozmnażać można przez wysiew nasion i wegetatywnie.

1, Rozmnażanie z nasion, a) Wysiew, nasion na rozsadniku jest sposobem najtańszym i najczęściej stosowanym. 1000 nasion waży 5,8—9 g; 1 g zawiera 110—170 nasion; kiełkują po 6—10 dniach, siła kiełkowania 40—94%, najczęściej 70%; zachowują zdolność kiełkowania zwykle do 4 lat. Sieje się ręcznie na zagonach wzdłuż 8—10 płytkich rowków, przykrywając nasiona na 0,5—1 cm kompostem łub pulchną ziemią ogrodową. albo też sieje się ręcznym siewniczkiem w odstępach rzędów co