2. WYTWARZANIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ 146
Al, = ip — iq = io-Aiptbri,-iq (2.96)
'/im = '/m'?p'?G (2.97)
gdzie: Pp — moc elektryczna przeciwprężna (brutto); Dp — strumień masy pary przepływającej przez turbinę; Qp — moc cieplna przeciwprężna (brutto); Aip — rzeczywisty spadek entalpii w turbinie; A iplh — teoretyczny spadek entalpii w turbinie; A i, — rzeczywisty spadek entalpii w odbiorniku pary; i0 — entalpia pary na wlocie do turbiny; ip—entalpia pary na wylocie z turbiny; iplh — wartość teoretyczna entalpii wylotowej przy przemianie izentropowej; i, — entalpia skroplin z pary oddawanej; r/, — sprawność wewnętrzna turbiny; i;cm — sprawność elektromechaniczna turbozespołu; >j„ — sprawność mechaniczna; t]p — sprawność przekładni; i/c — sprawność generatora.
W teoretycznym, zamkniętym obiegu przeciwprężnym, który przedstawiono na rys. 2.65 i 2.66, nie uwzględnia się strat skroplin, a we wzorze (2.96) jako entalpię skroplin i, przyjmuje się wartość entalpii wody w stanie nasycenia przy ciśnieniu pp. W rzeczywistym obiegu przeciwprężnym występują natomiast straty skroplin, które mogą wynosić kilkadziesiąt procent. Zamiast entalpii skroplin i, przyjmuje się wówczas średnią ważoną
D.i. + Djij
(2-98)
gdzie: D. — strumień masy skroplin zwrotnych wracających do obiegu (po odjęciu strat); i. — entalpia skroplin zwrotnych wracających do obiegu; Dd — strumień masy wody dodatkowej, uzupełniającej straty skroplin w obiegu; i,, — entalpia wody dodatkowej.
Na podstawie bilansu energetycznego można obliczyć jednostkowe zapotrzebowanie na parę i ciepło przez turbozespół przeciwprężny, odniesione do mocy oddawanej brutto
dp
*
Pp A ipt/em
<lp = dp(i0-iq)
przy czym: dp — jednostkowe zapotrzebowanie na parę; qp — jednostkowe zapotrzebowanie na ciepło.
Powyższe zapotrzebowanie na ciepło przez turbozespół przeciwprężny można dzielić różnymi metodami na części przypadające odpowiednio na wytwarzaną moc elektryczną i cieplną. Przy tzw. fizycznej metodzie podziału część przypadająca na moc elektryczną jest wyrażona wzorem
'/cm
Jednostkowe zapotrzebowanie na ciepło do wytwarzania mocy przeciwprężnej zależy wówczas wyłącznie od sprawności elektromechanicznej turbozespołu ącm, a nie zależy od sprawności wewnętrznej turbiny ą,. Można to również wyjaśnić na wykresie i, s (rys. 2.66), z którego wynika, że różnica entalpii is—i7, powstała na skutek strat cieplnych w turbinie, nie oznacza ciepła traconego na zewnątrz (jak w obiegu kondensacyjnym), lecz odpowiada przyrostowi ciepła oddawanego do odbiorników pary.
Jako moc elektryczną netto elektrociepłowni przeciwprężnej Ppn określa się różnicę między mocą brutto Pp na zaciskach generatora i mocą zużytą na potrzeby własne P» (rys. 2.67). Moc oddawana do układu elektroenergetycznego Pp! jest pomniejszona dodatkowo o straty w transformatorze blokowym. Zależności te można określić wzorem
Ppe=PpntiTr= Pp(l-e)riTr
fi.ektrocif.plow.mf_147
orzy czym: e = PJPp — względne zużycie mocy na potrzeby własne; t\n — sprawność
transformatora blokowego.
Moc cieplna brutto elektrociepłowni przeciwprężnej Qb jest sumą mocy cieplnych oddawanych z wylotu przeciwprężnego Qp i z równolegle połączonej stacji redukcyjno--schtadzająccj Qr. Stacja ta służy do pokrywania krótkotrwałych szczytowych obciążeń cieplnych oraz jako urządzenie rezerwowe turbozespołu przeciwprężnego. Jeśli ciepło jest oddawane odbiorcom za pomocą wymiennika, najczęściej parowo-wodnego, to moc cieplna netto jest jeszcze pomniejszona o straty w tym urządzeniu, co wynika z zależności
Q„ = Q>.nw = (Qr+Qr)tl» (2. i°3)
przy czym ą* — sprawność wymiennika ciepła.
Energię elektryczną (brutto) wytwarzaną w układzie przeciwprężnym oblicza się, na podstawie odpowiedniej wartości mocy szczytowej oraz czasu użytkowania tej mocy, ze wzoru
Ep = PpsTp, — PpstnpT (2.104)
w którym: Ep — energia elektryczna (brutto); Pps — szczytowa moc elektryczna na zaciskach turbozespołu przeciwprężnego; Tps—roczny czas użytkowania szczytowej mocy przeciwprężnej; mf — stopień obciążenia mocą przcciwprężną; T = 8760 h/a.
Energię cieplną oddawaną z wylotu przeciwprężnego oblicza się podobnie, na podstawie odpowiedniej wartości mocy cieplnej, przy czym można w przybliżeniu założyć, żc czas użytkowania tej mocy jest równy czasowi użytkowania mocy elektrycznej przeciwprężnej, a zatem
yVp = Qp,T„ (2.105)
gdzie: Wp—energia cieplna z wylotu przeciwprężnego; Qp, — szczytowa moc cieplna z tego wylotu; Tp, — roczny czas użytkowania szczytowej mocy przeciwprężnej.
W celu obliczenia całkowitej energii cieplnej oddawanej z elektrociepłowni: brutto Wh oraz netto W„, należy do energii oddawanej z wylotu przeciwprężnego Wp dodać energię oddawaną ze stacji redukcyjno-schładzająccj Wr, a zatem
W, = Wh,u, = (Wp+ Wr)tt„ (2.106)
przy czym
= Q„Tn (2.107)
gdzie: Qrs — szczytowa moc cieplna stacji redukcyjno-schładzającej; T„ — roczny czas
użytkowania powyższej mocy szczytowej.
Obieg upustowo-kondensacyjny przedstawiono na wykresie i, s na rys. 2.68, a uproszczony schemat cieplny elektrociepłowni z turbiną upustowo-kondensacyjną i stacją redukcyjno-schładzającą — na rys. 2.69. Ciśnienie pary upustowej oznaczono pu, a w skraplaczu panuje ciśnienie pk. Odpowiednie strumienie masy pary pokazano na schemacie.
Moc elektryczna turbozespołu PG zawiera w tym układzie dwa składniki:
— moc otrzymywaną w układzie przeciwprężnym, wytwarzaną w części wysokoprężnej turbiny na strumieniu masy pary upustowej Du i nazywaną w skrócie mocą przcciwprężną Pp;
moc otrzymywaną w układzie kondensacyjnym, wytwarzaną w obu częściach turbiny oa strumieniu masy pary skraplanej w skraplaczu Dt i nazywaną w skrócie mocą kondensacyjną Pk.
Sprawność wewnętrzna turbiny jest na ogół niejednakowa w części wysokoprężnej 1 mskoprężnej.
to*