2. WYTWARZANIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ 142
Rys. 2.63. Schemat układu buforowego baterii głównej 1 i dodatkowej 2
3 prostownik główny,
4 — prostownik dodatkowy,
5 wyłączniki prostowników,
6 — przełącznik baterii dodatkowej,
7 dioda krzemowa
Cechą charakterystyczną tych układów jest konieczność istnienia własnego awaryjnego źródła zasilania. Dla prądu przemiennego są to generatory pomocnicze napędzane silnikami Diesla lub turbinami gazowymi (zagranicą), albo falowniki tyrystorowe zasilane z układu prądu stałego. Źródłem awaryjnym prądu stałego są baterie akumulatorów kwasowych, w czasie normalnej pracy współpracujące buforowo z układami prostowniczymi. Pojemność baterii akumulatorów, w A'h, można oszacować ze wzoru
(2.90)
(2.91)
& = (2,5 + 3,5)Pn
przy czym PN — moc znamionowa bloku, MW.
Dokładniejszy dobór baterii wymaga określenia liczby ogniw
1,05 UN
gdzie: UN — wymagane napięcie znamionowe na szynach rozdzielnicy; Ub — napięcie ogniwa przy pracy buforowej.
Stosuje się często układy z baterią dodatkową (rys. 2.63), włączaną w szereg z baterią główną po zaniku napięcia przemiennego zasilającego prostownik. Liczbę ogniw baterii dodatkowej określa się ze wzoru
(2.92)
gdzie Uw — napięcie ogniwa przy końcu wyładowania.
Układy prądu pomocniczego stosowane w elektrowniach krajowych różnią się liczbą rozdzielni i baterii przypadających na blok. Na rysunku 2.64 przedstawiono uproszczony schemat układu najbardziej rozbudowanego, projektowanego dla elektrowni z blokami 360 i 500 MW. W układzie tym dla każdego bloku zastosowano rozdzielnice RB 1 do zasilania napędów urządzeń prądu przemiennego o wymaganej najwyższej niezawodności zasilania i pozostałych rozdzielnic. Rozdzielnica RB 1 ma dwa zasilania z rozdzielnic 0,4 kV potrzeb własnych bloku RB i rozdzielnicy pomocniczej RP, która może być zasilana przez generatory napędzane silnikami Diesla (po 400 kVA). Rozdzielnica RB2 jest przeznaczona do zasilania odbiorów układów sterowania wymagających prądu przemiennego. Obie rozdzielnice mogą być zasilane z rozdzielnicy RB6 prądu stałego poprzez falowniki FI (40 kV • A) i F2 (15 kV • A). Rozdzielnica RB3 zasila odbiory obwodów sterowniczych wymagających napięcia stałego 220 V, rozdzielnica RB4 (60 V prądu stałego) — elektroniczny układ sterowania sekwencyjnego MASTER, a rozdzielnica RB5 (24 V prądu stałego) — obwody centralnej sygnalizacji i pomiarów oraz niektóre układy automatyki. Rozdzielnica RB6 zasila silniki awaryjne prądu stałego 220 V i obwody oświetlenia awaryjnego.
400 V KO 400 V RB
Gospodarka skojarzona w energetyce polega na jednoczesnym wytwarzaniu energii elektrycznej oraz energii cieplnej, której nośnikiem jest para niskoprężna lub woda gorąca. Urządzenia energetyczne, służące do jednoczesnego wytwarzania obydwóch rodzajów energii, tworzą układ skojarzony, w którym zachodzą odpowiednie przemiany energe-