6. GOSPODARKA ELEKTROENERGETYCZNA 418
6. GOSPODARKA ELEKTROENERGETYCZNA 418
Knd
Rys. 6.12. Rozkład czasowy nakładów inwestycyjnych i sposób obliczania zdyskontowanej sumy nakładów Ku
dopiero od roku i = 1. Współczynnik zamrożenia nakładów inwestycyjnych jest wyrażony wzorem
k:=^-^- (6.78)
Z
j=0
przy czym kz > 1 dla inwestycji wieloletnich, a k, = 1 dla jednorocznych.
W przypadku realizacji inwestycji etapami przewiduje się, że oprócz nakładów ponoszonych do roku zerowego włącznie wystąpią jeszcze nakłady inwestycyjne w latach późniejszych i > 0. Dlatego wprowadza się współczynnik etapowości
ka = (6.79)
i= i
Wówczas całkowita zdyskontowana suma nakładów inwestycyjnych sprowadzonych metodą dyskonta do roku zerowego, jest wyrażona zależnością
j = 0 i=l
Ze względu na zamrożenie nakładów inwestycyjnych i możliwość etapowej realizacji inwestycji koszty rozszerzonej reprodukcji należy obliczać nie na podstawie sumy arytmetycznej nakładów K„ —jak podano uprzednio we wzorze (6.62), który jest słuszny tylko dla inwestycji jednorocznych — lecz na podstawie sumy zdyskontowanej K„d, a więc
K„ = rKrJ (6.81)
Koszty eksploatacyjne Kn zróżnicowane w poszczególnych latach okresu eksploatacji — jak podano w tabl. 6.6 w przypadku rozkładu czasowego złożonego — zastępuje się równoważnymi kosztami eksploatacyjnymi Kcn jednakowymi we wszystkich latach i = 1,2,..., Af, uśredniając je metodą dyskonta w następujący sposób:
Kr = r£ KJl+J)-‘ (6.82)
i- 1
gdzie r — współczynnik określony wzorem (6.63).
Na rysunku 6.13 przedstawiono przykładowy rozkład czasowy kosztów eksploatacyjnych K„- w ciągu 20 lat okresu eksploatacji dwutorowej linii elektroenergetycznej, budowanej etapami w ten sposób, że początkowo zawieszono na slupach przewody jednego toru, a po 10 latach — dodatkowo drugi tor. W tym przykładzie określono również średnie dyskontowane równoważne koszty eksploatacyjne Ken które są jednakowe we wszystkich latach.
"e 20
Kii |
Kac |
Kai |
Kpi? |
Ker | |||||||||||||||||
"er |
Kpi |
Kf? | |||||||||||||||||||
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
5 |
7 |
8 |
g |
10 |
11 |
12 |
13 |
14 |
15 |
16 |
17 |
18 |
19 |
20 Lata t |
Rys. 6.13. Rozkład czasowy kosztów eksploatacyjnych i ich uśrednianie metodą dyskonta
W podobny sposób można uśrednić efekty produkcyjne E, i sprowadzić je do średnich dyskontowanych równoważnych efektów produkcyjnych En określonych zależnością
E, = r£ E,(l+Ą- (6.83)
i=i
W tablicy 6.6 przedstawiono zastępczy rozkład czasowy prosty, który jest równoważny rozkładowi złożonemu, ponieważ:
— zdyskontowana suma nakładów inwestycyjnych KrJ, sprowadzonych do roku zerowego, odpowiada rozkładowi tych nakładów KrĄ_JI w okresie inwestycji z uwzględnieniem ewentualnych dalszych realizacji w późniejszym okresie;
— równoważne koszty eksploatacyjne jednakowe w latach i = 1,2,...,N, odpowiadają rozkładowi kosztów Ke, w tych latach;
— równoważne efekty produkcyjne £„ jednakowe w latach i = 1,2odpowiadają rozkładowi efektów E, w tych latach.
Wobec tego — analogicznie do wzoru (6.70) — całkowite, zdyskontowane koszty roczne, wyrażone w zł/a, można określić ze wzoru
K, = K„+K„ = rKni+Ker (6.84)
a jednostkowe, zdyskontowane koszty energii, wyrażone w zł/(kW • h) — podobnie jak
27*