93

g ku/WIĄZANIA ZADAŃ 1'ny.lom poriHlnwowy

ROZWIĄZAŃIE ZADANIA 99. Tlen transportowany jest głównie przez erytrocyty w postaci oksyhemoglobiny, czyli jego nietrwałego związku z hemoglobiną. Niewielkie ilości tego gazu są również rozpuszczone i przenoszone w osoczu. Dwutlenek węgla transportowany jest głównie przez osocze w postaci:

-    rozpuszczonej,

-    jonów HCO3 ”,

-    w połączeniu z białkami osocza.

Niewielkie ilości CO2 transportowane są również w połączeniu z hemoglobiną w erytrocytach.

ROZWIĄZANIE ZADANIA 100. Wśród elementów morfotycznych krwi dominują ilościowo krwinki czerwone - erytrocyty (u kobiet od 4,2 do 5,4 min na mm³ krwi, u mężczyzn od 4,5 do 6,1 min na mm³ krwi) które, dzięki hemoglobinie, transportują tlen.

W 1 mm³ krwi najmniej jest krwinek białych - leukocytów (przeciętnie od 4800 do 10500), odpowiedzialnych za funkcje odpornościowe organizmu m.in. wytwarzanie przeciwciał.

ROZWIĄZANIE ZADANIA 101. Badanie składu morfotycznego krwi polega na ilościowej i jakościowej ocenie zawartych w niej elementów upostaciowanych i jest podstawowym badaniem diagnozującym stan pacjenta. Stany zapalne np. wyrostka robaczkowego wywołują zmiany typowego obrazu morfotycznego krwi - pojawia się w nim podwyższony ponad normę poziom białych krwinek (leukocytów). Stan taki nazywamy również leukocytozą.

ROZWIĄZANIE ZADANIA 102. Szczepienie ochronne to zabieg polegający na podaniu zdrowej osobie preparatu zawierającego osłabione lub zabite bakterie, wirusy i inne, specjalnie spreparowane patogeny, dzięki czemu organizm uodparnia się na konkretny rodzaj choroby. Powstające przy tym komórki pamięci immunologicznej przechowują biochemiczny „portret” patogenu i przy następnym kontakcie, umożliwiają jego szybkie zwalczenie. Szczepionki są więc stosowane w celu zwiększenia odporności swoistej, skierowanej przeciwko konkretnemu rodzajowi bakterii, wirusa czy substancji chemicznej.

ROZWIĄZANIE ZADANIA 103. Surowica przeciwtężcowa zawiera gotowe przeciwciała przeciwko toksynom, wytwarzanym przez laseczki tężca. Mamy tu do czynienia z odpornością sztuczną (będącą wytworem medycyny), bierną (podane są gotowe przeciwciała, organizm sam ich nie wytwarza).

Prawidłowa odpowiedź to C.

ROZWIĄZANIE ZADANIA 104. Skuteczna profilaktyka chorób wirusowych to przede

wszystkim:

B - szczepienia ochronne (uodporniają organizm na dany rodzaj wirusa),

E - unikanie kontaktów z osobami zainfekowanym (mogą one być źródłem infekcji).

ROZWIĄZANIE ZADANIA 105. Dymorfizmem nazywamy różnice w budowie morfologicznej pomiędzy osobnikami męskimi i żeńskimi. Zgodnie z poleceniem do tego zadania należy wymienić cechy budowy ciała (niekoniecznie zewnętrznej), które różnią kobietę od mężczyzny. Są to np.:

-    inna sylwetka ciała - u kobiet: szersze biodra, węższa talia i ramiona, rozwinięte piersi; u mężczyzn: węższe biodra, szersza klatka piersiowa, mocno zarysowana szczęka dolna, obecność zarostu na twarzy,

-    inna budowa zewnętrznych narządów płciowych - u kobiet srom, u mężczyzn prącie,

-    inna budowa wewnętrznych narządów płciowych - u kobiet jajniki, u mężczyzn jądra.

ROZWIĄZANIE ZADANIA 106. Rozwój zarodkowy człowieka rozpoczyna się od zapłodnienia (połączenia gamet), w wyniku czego powstaje pierwsza komórka nowego organizmu zygota. Przechodzi ona liczne podziały zwane bruzdkowaniem, które prowadzą do powstania blastocysty - stadium przypominającego nierównomiernie zgrubiały pęcherzyk. Blastocysta dociera do macicy, gdzie zagnieżdża się w błonie śluzowej, czyli przechodzi implantację. W wyniku tego procesu zarodek rozwija się, korzystając z substancji odżywczych przekazywanych przez organizm matki.

Przy porządkowaniu określeń uwzględniamy schemat z treści zadania:

etapi (stadiunii) -> etap2.

Odpowiedź powinna wyglądać następująco:

gamety ^z‘"^>lod"^icnii: > zygota ^b"^lzdk0^-> blastocysta    zarodek