95 (127)

§ ROZWIĄZANIA ZADAŃ 1‘ny.iotn podstawowy

ROZWIĄZANIU ZADANIA 114. Spośród badań prenatalnych najczęściej stosowane jest badanie USG i zazwyczaj nie budzi ono negatywnych emocji.

Argumenty za przeprowadzaniem badań prenatalnych mogą być następujące:

-    niektóre nieprawidłowości wykryte w życiu płodowym mogą być leczone bardzo wcześnie, nawet w łonie matki,

-    rodzice i lekarze mogą być lepiej przygotowani na przyjęcie dziecka z wadą rozwojową i wcześnie wdrożyć określoną terapię,

-    prawidłowy wynik badania minimalizuje niepokój rodziców o zdrowie potomstwa. Argumenty przemawiające przeciwko badaniom prenatalnym to np.:

-    w wyniku badań może dojść do uszkodzenia płodu (chociaż zdarza się to bardzo rzadko),

-    wykrycie nieprawidłowości u płodu może odbić się na psychice matki, co z kolei może przynieść skutki negatywne dla dziecka.

Uwaga: W zadaniach, w których należy wyrazić swoje stanowisko wobec przedstawionych faktów ocenie polega trafność argumentów, a nie rodzaj prezentowanej opinii.

ROZWIĄZANIE ZADANIA 115. Na osi X (zmienna niezależna) nanosimy wiek, nie zapominając o jednostkach (w miesiącach), a na osi Y (zmienna zależna) - wysokość ciała dziecka (w cm).

Wykres przedstawia się następująco:

Uwaga: W rozwiązywaniu zadań polegających na rysowaniu wykresów bardzo ważne jest odpowiednie opisanie i wyskalowanie osi układu współrzędnych. Ta czynność jest najczęściej punktowana niezależnie od punktacji za narysowanie samego wykresu (diagramu, krzywej).

ROZWIĄZANIE ZADANIA 116. Analizując wartości podane w tabeli można stwierdzić, że największy spadek zawartości wody w organizmie (o 11%) występuje (u obu pici) pomiędzy I i II okresem życia.

ROZWIĄZANIE ZADANIA 117. Rozwój zarodkowy, a szczególnie jego pierwsze etapy charakteryzują się częstymi podziałami komórek. Przed każdym podziałem w diploidalncj komórce macierzystej następuje podwojenie DNA. W przypadku, kiedy podzieli się ona mito-tycznie, powstają z niej dwie identyczne potomne komórki posiadające 2n chromosomów. Tak więc, procesem zapewniającym utrzymanie diploidalnej liczby chromosomów w bruzd-kujących komórkach jest mitoza.

ROZWIĄZANIE ZADANIA 118. Po analizie danych podanych w zadaniu 115 (szczególnie przydatny jest w tym narysowany wykres) można wyciągnąć następujące wnioski dotyczące zmian tempa wzrostu dziecka w ciągu pierwszych dwóch lat życia:

-    tempo wzrostu (zwiększania wysokości) zmienia się w ciągu dwóch pierwszych lat życia,

-    w pierwszym roku życia dziecko rośnie szybciej niż w drugim,

-    pierwsze sześć miesięcy życia jest okresem najszybszego wzrostu.

ROZWIĄZANIE ZADANIA 119. Schemat przedstawia wytwarzanie moczu w kanaliku nerkowym. Pierwszy etap tego procesu to filtracja zachodząca w torebce Bowmana, oznaczonej literą A. Produkt filtracji, który przedostaje się do kanalika proksymalnego nefronu, nosi nazwę moczu (przesączu) pierwotnego.

ROZWIĄZANIE ZADANIA 120. Krew dopływająca do kłębuszków nerkowych tętniczką doprowadzającą, ulega filtracji, co oznacza, że większość substancji zawartych w osoczu przesącza się do torebki Bowmana. Spośród wymienionych w tabeli składników filtracji nie ulegają białka - w osoczu jest ich 7-9%, a w moczu pierwotnym nie ma w ogóle. W trakcie przechodzenia moczu pierwotnego przez nefron następuje resorpcja, czyli zwrotne wchłanianie potrzebnych substancji do krwi. Jak widać w tabeli, całkowitej resorpcji ulega glukoza -w moczu pierwotnym jest jej 0,1%, a w ostatecznym nie majej w ogóle.

ROZWIĄZANIE ZADANIA 121.

-    Transport glukozy z kanalików nerkowych do naczyń krwionośnych jest aktywny, ponieważ odbywa się z nakładem energii, niezależnie od gradientu stężeń.

-    Wchłanianie zwrotne glukozy do krwi powoduje, że w moczu zdrowego człowieka nie występuje ten cukier.