822

cieczy w naczyniach oraz dwóch parametrów aparaturowych (ustalanych przez operatora tomografu) T_n i . Silniejszy sygnał S odpowiada jaśniejszym miejscom obrazu. Ogólne wyrażenie (dla metod opartych na echu spinowym) na intensp^ no<ć sygnału, wiążące wszystkie parametry, jest następujące:

S»p<l - e'^r’^,T')(e'^r'^/r')    (25.2)

Dobierając wartości f* i T_f można uwypuklić w sygnale wpływ poszczególnych parametrów p. T_x, TTak więc. jeżeli intensywność sygnału NMR uzależnimy głównie od gęstości protonów p. mówimy wtedy o obrazie magnetyczno-rezonansowym (MR) zależnym od p; wpływ pozostałych czynników T_x i 7\ jest wtedy zredukowany. W języku angielskim taki obraz nazywany jest p-weighted image (obraz ważony p). Analogicznie, mogą być zatem obrazy MR zaleine od f, (zredukowana zależność od p i T₂) oraz obrazy' MR zależne od 7\ (zredukowana zależność od p i T_x) nazywane 7*, - wcighted image oraz T₂ - wcighted image.

Dla krótkich T_R < 500 i krótkich 7*_E < 50 ms uzyskujemy sygnał zależny od czasu relaksacji 7*,, dla długich 7*_R > 1500 ms i długich 7“_E > 70 ms uzyskujemy sygnał zależny od T_r Długie T_u > 1600 ms i krótkie 7*_E < 35 ms pozwala uwypuklić w sy-gnale p Wynika to oczywiście z powyższego równania. Dla przykładu zanalizujemy bliżej wpływ 7*_R i 7*_c na uwypuklenie w sygnale p Załóżmy krańcowy długie

i krótkie T_t. wtedy wyrażenie (I - c’^Vr‘)-* I oraz wy rażenie

c ^T'^,7> -ł I. Wyrażenie na S będzie zatem zależeć głównie od p Oczywiście. jeżeli mów imy długie czy krótkie czasy 7“„ i T_t. to odnosi się to porównawczo do długości czasów f, i T₂. Zależność amplitudy sygnału 5 tylko od parametrów związanych z tkankami jest następująca. 5 - pTJT_%. W związku z tym miejsca jaśniejsze będą odpowiadać większej gęstości jąder wodoru i dłuższym czasom T₂ oraz krótszym czasom f,. Mając powyższe na uwadze, można się zastanowić, jak powinna wyglądać na obrazach MR tkanka nowotwwowa w porównaniu do odnośnej tkanki prawidłowej? Wiadomo, że protony wtidy zawartej w tkance nowotworu złośliwego wykazują dłutszc czasy relaksacji T_x i T_: (w wielu typach nowotworów). W obrazowaniu zależnym od czasu relaksacji f, tkanka nowotworowa będzie widoczna jako

miejsce ciemne, wyrażenie (I - e ^1J1%) dla długich T_x jest małe. W obrazowaniu zależnym od T_: tkanka nowotworowa będzie widoczna jako miejsca jasne; wyrażenie c ^r ' dla długich T₂ jest duże.

Rozwiązania techniczne tomografów NMR różnią się znacznie, ale mają ooc wspólną cechę - wybór elementów badanego obiektu do zobrazowania gęstości spinów lub czasów relaksacji następuje przez gradienty pola magnetycznego.

Na rycinie 25.14 przrdstawiooo uproszczony schemat blokowy tomografu NMR. Każdy tomograf składa się z kilku zasadniczych bloków: magnesu (elektromagnesu) głównego, systemu gradientowego, cewek nadawczo-odbiorczych, spektrometru FT NMR. komputera, bloku przechowywania danych, systemu wyświetlania obrazów. Ważnym parametrem tomografów NMR jest wartość indukcji głównego pola magnetycznego B\ silniejsze B zapewnia w F1D lepszy w^półczyn-

822