9 4

: - tźŃM-

chemiczne    Przypomnij sobie

Prawo zachowania masy

W układzie zamkniętym masa substratów jest równa masie produktów reakcji chemicznej.

Przykład

W reakcji tlenku siarki(IV) z tlenem powstało 20 g tlenku siarki(VI). Oblicz masę każdego z substratów tej reakcji chemicznej, jeśli masa tlenu była 4 razy mniejsza od masy użytego tlenku siarki(IV).

Rozwiązanie:

Zaszła reakcja chemiczna, której równanie można zapisać następująco:

2 S0₂ + 0₂-> 2 S0₃

2 S0₂ + 0₂-> 2 S0₃

x g ~ąX g 20 g Z prawa zachowania masy wynika, że: x g + jx g = 20 g |- 4 4x + x = 80 g 5x = 80 g x = 16 g - masa tlenku siarki(IV); masa tlenu = 16 g : 4 = 4 g

Odpowiedź: Masa tlenku siarki(IV) wynosi 16 g, a masa tlenu - 4 g.

|:5

glukoza C₆H₁₂0₆

Prawo stałości składu związku chemicznego

Stosunek mas pierwiastków w każdym związku chemicznym jest stały i charakterystyczny dla danego związku chemicznego oraz nie zależy od sposobu otrzymywania związku chemicznego.

Oblicz, w jakim stosunku masowym są połączone ze sobą pierwiastki chemiczne w glukozie.

Przykład

Rozwiązanie:

Wzór sumaryczny glukozy: CII. O Należy odczytać z układu okresowego pierwiastków masy atomowe węgla, wodoru i tlenu oraz obliczyć stosunek tych mas.

C : H : O = 6 • m_c : 12 • m_H :    •

C : H : O = m_c : 2 • /r?_H : m₀ = 12 u : 2 u : 16 u C : H : O = 6 : 1 : 8

Odpowiedź: Stosunek masowy węgla do wodoru do tlenu w glukozie wynosi 6:1 : 8.

Obliczenia stechiometryczne

Obliczenia stechiometryczne są oparte na interpretacji równania reakcji chemicznej z wykorzystaniem prawa zachowania masy.

Oblicz, ile gramów chlorku sodu powstanie w reakcji chemicznej 4,6 g sodu z chlorem.

Przykład

Przykład

W reakcji tlenku żelaza(lll) z węglem powstało żelazo i 66 g tlenku węgla(IV). Oblicz, ile gramów tlenku żelaza(lll) wzięło udział w tej reakcji chemicznej.

Rozwiązanie:

^mNaCI = u + 35,5 u = 58,5 u 4,6 g    x g

2_Na •+ Cl₂-» 2 NaCI

2 • 23 u    2 • 58,5 u

46 u    117 u

Rozwiązanie:

^mCO =12u + 2- 16 U = 44 u ^mFe₂0₃ = 2 • 56 u + 3 • 16u = 160u

x g    66 g

2 Fe₂0₃ + 3 C-> 4 Fe + 3 C0₂

2-160 u    3-44 u

z 46 u Na powstaje 117 u NaCI z 4,6 g Na powstaje x g NaCI

Z powyższych informacji układa się proporcję:

320 u    132 u

z 320 u Fe₂0₃ powstaje 132 u C0₂ z x g Fe₂0₃ powstaje 66 g C0₂

46 u    117 u

4,6 g x

x -

4,6 g • 117 u 46 u

x = 11,7 g

Z powyższych informacji układa się proporcję: 320 u 132 u    66 g-320 u

Odpowiedź: W reakcji chemicznej 4,6 g sodu z chlorem powstanie 11,7 g chlorku sodu.

x

66 g

132 u

x = 160 g

Odpowiedź: W tej reakcji chemicznej wzięło udział 160 g tlenku żelaza(lll).

9