Bilinkiewicz4

542 Psychiatria

Słownik terminologiczny 543

kleptomania oznacza chsHobliwą skłonność do przywłaszczania sobie przedmiotów xu*«tf->cłi cudzą własność. często o nikłej wartości. Dawniej traktowana jako unubid-nj >cdno>ikj chorobowa (tr* monoflunu). aktualnie używana /a cechę właściwą 0m4\«wosci nieprawidłowej lub przejaw t/w. -> działań impulsywnych.

kompensacja cmyriuońcr. temu o o wielorakim znaczeniu. W biologii i medycynie oznacza zastąpienie czynności uszkodzonego lub brakującego organu przez wzmożone funkcje innego W psychologu jeden z mechanizmów obronnych (regulacyjnych) osobowości, podając) na nieświadomym dążeniu do wyrównania poczucia mniejszej wartości, np. na innym polu.

kompleks: termin wieloznaczny, w psychoterapii oznacza zespół silnie emocjonalnie załatwionych pragnień, przeważnie mc akceptowanych społecznic i dlatego thimionych i wypartych ze świadomości, wywierający jednak silny wpływ na zachowanie człowieka.

kompleks Edypa; nie uświadomiona i tłumiona skłonność seksualna syna do notki, połączona z obawą przed odwetem ojca i wrogością do niego.

kompleks Elektry: podświadoma i tłumiona skłonność seksualna córki do ojca. połączona z obawą przed zemstą maiki i nie uświadomioną do niej wrogością.

kompuhjc. itmptdiiontt. alg. cocnpulsion; termin używany głównie w psychiatra amerykańskiej, oznacza natręctwa dotyczące sfery działania. Wyodrębnia się: k psychiczne w postaci przymusowej myśli wykonania działania podlegającej jednak kontroli, k. psychoruchowe, gdy mimo kontroli zwycięża potrzeba działania natrętnego i k. ruchowe, gdy działania natrętne przebiegają bez większych hamulców psychicznych.

końlaminacje, cotUamiiuilioney, zbitki, tworzenie słów ł fragmentów innych wyrazów, np. jeden z. wykładowców zamiast powiedzieć ..Długosz dzicjopis" powiedział ..długopis^-.

konwersja histeryczni!, występowanie objawów somatycznych w wyniku przeistoczenia treści psychicznych w cielesne (np. głuchoty, ślepoty, bezgłosu histerycznego*. Nerwica konwersyjna jest syn. -> histerii.

koprolullir, wypowiadanie niecenzuralnych słów niekiedy w sposób przymusowy tkompal sywiiy). np w zcs|Mile Gillcsa de la TourcUe'ą, w nerwicy natręctw, w /.itturzem—'h psychicznych n.i podłożu organicznym.

Kornikowa zespół, syn zespól amnestyczny; oznacza otępienie w następstwie us/kudzenu mózgu dotyczącego struktur limhicznych o różnej etiologii (alkohol, uraz. kila. zatraca (*0», w obrazie klinicznym zaburzeniu pamięci, luki pamięciowe wypełniane zmyśłeotami (kwtlnlnilacjiiml) o treści wielkościowej.

kryptomiMzJa, dosłownie pamiętanie ukryte. pamięć be/ identyfikacji pamiętanych treści jako wcześnie) poznanych, np. przyjmowanie /a własne cudze myśli zasłyszane »Uwn .1 (niekiedy mówi się 0 pmlśWiadomym plagiacie*

kwmiluitl = pieniąc/, człowiek z uporem, mc tucz* na konsekwencje, dążący do udowodnienia swoich racji /•>< liowaiiu te występują typowo w obłędzie pieni.--si > (jsuZUnoiii </Nrruluiinuil.

luhllllOść uciiiciowa. JuMiftai nffnntu. syn ihwicjnusc oczusiowa. o/iuczj lai*« przcchodrenic z jednego nastroju do drugiego tnp z płaczu * wuirsbl Ki/jologo/n* U dzieci, poza tym w nerwu ach. w depresji mani. w zespołach ps)vhou(g«nic/n)Vh

lęki a 11 ks jo! i tyczne. syn. trunkwili/ulory. ataraklyki. leki uspokajające, psydioscdatywnc, środki kojące; leki psychotropowe o różnej budowie chemicznej (pochodne hcn/odia/c piny. glikolu, difcnylomctanu i inne), których wspólną cechą jest działanie przeciw lękowe.

leki ncuroliptyc/.nc. neurolepiica. I. przeć i wpsy chotyczne I.. o różnej budowie chemicznej (trójpicrścieniowcj. pochodne indolowe, alkaloidy Rauwollii. pochodne butyrofenonu, difcnylobuiyloamfny i inne), wpływające leczniczo w zespołach psychotycznych (-* syndromobza). usuwające objawy wytwórcze (pozytywne), ij. omamy i urojenia w psychozach parynoidalnych i innych.

leki noolropowc: grupa Icków psychotropowych o zróżnicowanej budowie chemicznej i mechanizmie działania Wspólną ich cechą jest poprawa metabolizmu komórki w o.u.n. Lu. wpły wają korzystnie na poziom czuwania (świadomości), popraw ują funkcje pamięciowe. Do grupy tej zalicza się: pincetom, cenirofcnoksynę. piritinol. Wskazaniem do ich stosowania są zespoły zaburzeń świadomości zespoły otępienie, niektóre zatrucia i stany po urazach czaszkowo-mózgowych (ccrchraueniak

Idu przeciw depresyjne. antidepressho. th\motepo<a. Leki o budowie jedno-, siwo-, uój-i cztcropicrścicniowej. a także inhibujące MAO, działające leczniczo na cały zespół depresyjny ł— syndromolilyc/nic). przede wszystkim endogenny.

Irki normoty mkzne. rmrrootjnuzującc. onotymic/ne. tyraoprcfilakisczae. Zro/mcowuu pod względem budowy chemicznej grupa Icków, która reguluje zakłócenia nastroju, a jednocześnie zapobiega nawrotom faz depresyjnych 1 maniakalnych w chorobach afcfctywnych. Należą: sole litu. karbonuzeptna. kwas walpmaowy 1 jego sole

leki pobudzające, psyrhiniimula/uia. psychom* rautujące. psychognergirajęce Leki psychotropowe zwiększające aktywność, zmniejszające uczucie zmęczenia i senności Posl stawową grupę stanowią pochodne amfetaminy i związki pokrewne. Większe dawki J/i.cl.i j-j trująco i mogą wyzwolić psychozę Łatwo prowadzą do !ckivJc/no»ci

Mi przeciw parkinsonossskic obejmują dwie grapy o rożnym mechanizmie działania I. chohr.olityc/nc. np. atropina i L o podobnym dririmni. stosowane w łagodzeniu po/aptramidowych (puriinsonoidalnych) objawów poneuroicptyczaycfa: 1 o działaniu dopamincrgiczny m. podwyższające zawartość dopuniay n neuronach układu pozaptramido wego.

leki psychotropowe; w nowoczesnym za*/cr\ra są t« kii działając wyborczo na o.u.n. i wpływające na stan psychiczny. Luta Lp. obejmuje kilkanaśck grap srra&ów.

Montania. termin etymologicznie niepoprawny • ftrnuk.M.un.a

Irkozalcżność -• ulrzatK.' lekowa.

lęk. muarwu. zaburzenie wucjmnht podobne do «nhl czy* reakcji emocjonalnej pojawiającej >ię w sytuacji k ikrclneyo iipumu I. tófpBp triadę objawów; psychicznych. behawKnłnych 1 wegeutywno-sonutscraych Do objawów psychicznych należy •czucie napięcia, niepokoju, skrępoww. wnattaK dpręiinn »ię. poancie zagrożenia np Wyrazami bchawwealnymi tu 4«>uą:jni rachowania) «ą- mcpokój manipulacyjny. kAornwyjny, drżenie rąk Objawy neptuny wno-MunatyczM m mzuter/enic źrenic. sucImwc Mun śluzowych, podmoW ptytpcuaM <*kkvhu. czynności serca 1 tętna, wzmożona purystabyka jeiu. biegunki. parem nu maca.