bio1

biCCH [kz)

Cukry to najobficiej występujące w przyrodzie składniki żywych organizmów. Główna funkcja to źródło energii. Stanowią główne źródło energii dla procesów przebiegających w komórkach. W roślinach stanowią materiał zapasowy (skrobia, inulina), strukturalny (celuloza), a w połączeniach z białkami i lipidami są składnikami wydzielin i wydalin o charakterze śluzowym. Glikogen to wielocukier zapasowy zwierząt. Glikoproteiny i glikolipidy mają duże znaczenie w utrzymywaniu odpowiedniej konformacji białek, lipidów, błon białkowo-lipidowych. Bogata i różnorodna glikozylacja występująca w komórkach różnych tkanek i narządów dowodzi, że struktury cukrowe mogą pełnić określone funkcje biologiczne np. uczestniczyć w wewnątrzkomórkowym transporcie glikoprotein, fagocytozie, adhezji komórkowej, apoptozie, różnicowaniu komórek (embriogenezie). W stanach patologicznych zachodzą często zmiany w glikozylacji białek.

Monosacharydy - wielowodorotlenowe alkohole zawierające jedna grupę karbonylową (aldehydową lub ketonową). W zależności od ilości atomów węgla w cząsteczce wyróżniamy triozy (C3) tetrozy (C4), pentozy (C5), heksozy (C6), heptozy (C7). Heksozy i pentozy występują powszechnie u wszystkich organizmów, ich cecha charakterystyczna jest zdolność do cyklizacji. W roztworach wodnych formy cykliczne i łańcuchowe występują w równowadze.

ch₂oh

H OH

laktoza - cukier redukujący

CH₂OH

sacharoza - cukier nieredukujący