s 42

6. ZMIĘKCZANIE I DEMINERALIZACJA WODY

Woda, niezbędny do życia związek chemiczny występuje w przyrodzie jako woda atmosferyczna (z opadów deszczu i śniegu), gruntowa (podziemna, głębinowa) i powierzchniowa (rzeki, jeziora, morza i oceany). Surowa woda, tłoczona z tzw. ujęć, zawiera zanieczyszczenia mechaniczne, rozpuszczone gazy (np. O2, CO2) oraz sole wapnia, magnezu, glinu, żelaza i wielu innych pierwiastków chemicznych.

Skład mineralny wód zależy w dużej mierze od położenia źródła wody. W wodach słonych ilość rozpuszczonych soli jest największa. Zasolenie oceanów zawarte jest w granicach 33-35%o (w tym ok. 27%o stanowi NaCl). Zasolenie Morza Bałtyckiego wynosi ok. ll%o(wtym 8%o NaCl).

Podstawowymi wskaźnikami jakości wody są: zawartość soli wapnia i magnezu (tzw. twardość całkowita), ogólna zawartość soli (tzw. sucha pozostałość) oraz utienialność, przezroczystość, barwa, odczyn (pH). Przy ocenie jakości wody pitnej i wody używanej w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym istotna jest również zawartość bakterii.

Zależnie od właściwości wody surowej i jej dalszego przeznaczenia dobiera się odpowiedni sposób uzdatniania. Uzdatnianie wody polega na dostosowaniu jej jakości do stawianych wymogów, innych wodzie pitnej, innych wodzie do zasilania kotłów parowych, czy też do specjalnych celów technologicznych.

W procesach uzdatniania wody dużą rolę odgrywa jej oczyszczanie polegające na usuwaniu:

—    zanieczyszczeń mechanicznych (oczyszczanie wstępne),

—    tlenu i dwutlenku węgla (odgazowywanie),

—    soli wapnia i magnezu (zmiękczanie),

—    wszystkich soli (demineralizacja).

Rys. 6.1. Schemat ideowy stacji oczyszczania wody przemysłowej.

Bardzo ważne jest przygotowanie wody do zasilania kotłów parowych. Zastosowanie nieodpowiedniej, źle zmiękczonej wody powoduje osadzanie się na ściankach kotła twarde-