endoplazmatycznym uczestniczące w biosyntezie białka, aparat Golghiego stanowiący system błonowych cystern, w których syntetyzowane na rybosomach białko jest dalej przetwarzane (obrabiane, sortowane i modyfikowane). W komórkach roślinnych są plastydy (w chloroplastach zawierających chlorofil odbywa się fotosynteza).
Szkielet komórki utworzony jest przez układ błon reticulum endoplazmatycznego wyznaczających drogi transportu substancji w komórce. Reticulum, rozwarstwiając cytoplazmę, tworzy szereg mikrośrodowisk, dzięki czemu obok siebie mogą zachodzić reakcje syntezy i rozpadu
Jądro, sterownia komórki, zawierająca komplet informacji zapisanej w DNA niezbędnej do prowadzenia procesów życiowych Energetyka komórki. W komórce roślinnej przetwarzanie energii świetlnej (praźródło energii) w cukier w drodze fotosyntezy; w komórkach niektórych bakterii uzyskiwanie energii w drodze chemosyntezy (rozkład prostych związków nieorganicznych, np. przez bakterie żelaziste lub siarkowe).
Odzyskiwanie energii zawartej w cukrze odbywa się w drodze oddychania tlenowego lub beztlenowego, polega na przetworzeniu energi cukru na użyteczną w komórce, zawartą w wiązaniach wysokoenergetycznych w ATP.Utworzenie wiązania wysokoenergetycznego powoduje wydatek 10.000 cal/mol ATP, dla porównania energia zawarta w wiązaniu chemicznym to 1300 - 3000 cal/mol substancji. Sprawność energetyki komórkowej: w bombie kalorymetrycznej spalenie mola glikozy to 690.000 cal., spalenie mola glikozy w komórce pozwala na wytworzenie 38 cząsteczek ATP, czyli zatrzymaniu w wiązaniach wysokoenergetycznych ulega 380.000 kalorii, to jest 380/690 = 55%.
Tkanki
Tkanka jest zespołem podobnie wyspecjalizowanych komórek przystosowanych do pełnienia jednakowej lub zbliżonych funkcji.
1. Tkanka nabłonkowa: okrywa powierzchnię ciała lub wyściela jego jamy, na jej bazie powstają
liczne gruczoły
- funkcje: ochronne, chłonne, wydzielnicze i odbieranie bodźców (nabłonki ochronne, chłonne, wydzielnicze i czuciowe)
- kształt komórek nabłonka: płaskie, sześcienne i walcowate
- ułożenie komórek nabłonka: może być prosty, warstwowy lub pseudowarstwowy
2. Tkanka łączna: Zbudowana jest z komórek rozproszonych w substancji międzykomórkowej
wytwarzanej przez komórki; w substancji międzykomórkowej mogą znajdować się włókna kolagenowe, sprężyste lub siateczkowe, w tkance znajdują się wyspecjalizowane fibroblasty i makro fagi. Zadaniem tkanki łącznej jest funkcja podporowa i osłaniająca dla głębiej położonych narządów typy tkanki: - tkanka łączna luźna i zbita
- tkanka łączna sprężysta
- tkanka łączna siateczkowata
- tkanka tłuszczowa, chrzęstna, kostna i krew
3. Tkanka mięśniowa. Zbudowana z długich, kurczliwych komórek składających się z kurczliwych włókienek - miofibrylli zbudowanych z aktyny i miozyny
typy tkanki: - tkanka mięśni szkieletowych: struktura poprzecznie prążkowana, praca mięśni pozostaje pod kontrolą woli
- tkanka mięśnia sercowego: struktura poprzecznie prążkowana, praca mięśnia sercowego niezależna od woli
- tkanka mięśni gładkich: struktura gładka, praca niezależna od woli, są to mięśnie przewodu pokarmowego odpowiedzialne m.in. za ruchy robaczkowe
8