budowa słupka i zalążków

Budowa słupka i zalążków

Słupek powstaje ze zrośnięcia się brzegów jednego owocolistka lub z kilku zrośniętych owocolistków. Słupek składa się ze znamienia, szyjki i zalążni. Znamię słupka jest miejscem kiełkowania pyłku po zapyleniu kwiatu. Szyjka zawiera kanał lub jest wypełniona tkanką parenchymatyczną, tzw. tkanką transmisyjną, której budowa ułatwia łagiewce pyłkowej dotarcie do zalążni. Między komórkami tej tkanki w upłynnionej substancji pektynowej blaszek środkowych rośnie łagiewka pyłkowa. Zewnętrzną warstwą słupka jest epiderma, przy czym komórki epidermy znamienia mogą mieć charakter gruczołowy i tworzyć brodawki lub włoski. Tkanka wydziel-nicza może znajdować się również pod epidermą. Wydzielanie rozpoczyna się zwykle przed rozkwitnięciem kwiatu. Wydzielina znamienia słupka stanowi płynną warstewkę chroniącą znamię przed wysychaniem oraz tworzącą środowisko umożliwiające selektywne kiełkowanie pyłku. Może też zwabiać owady.

Zalążnia zawiera tkankę zwaną łożyskiem. Znajduje się ona na powierzchni wewnętrznej ściany lub centralnej kolumny zalążni. W młodej zalążni komórki łożyska dzielą się mitotycznie, tworząc zawiązki zalążków. W zalążni może tworzyć się różna liczba zalążków.

Dojrzały zalążek roślin okrytonasiennych ma budowę podobną do zalążka roślin nagonasiennych, przy czym ośrodek zwykle jest chroniony przez dwie osłonki (zewnętrzną i wewnętrzną).

W zależności od sposobu wzrostu poszczególnych części zalążków powstają różne ich kształty. Na tej podstawie wyróżnia się kilka typów zalążków, a wśród nich:

B

budowy zalążków: odwróconego (A), zgiętego (B)

-    zalążek ortotropowy (atro-powy, prosty) - ośrodek jest a prostoliniowym przedłużeniem sznureczka (schemat powyżej);

-    zalążek anatropowy (odwrócony) - ośrodek jest obrócony o 180° w stosunku do łożyska (najbardziej rozpowszechniony);

-    zalążek kompylotropowy (zgię

ty) - ośrodek jest w różny sposób zgięty.    Sch<

89