Jest to sjciftgótny przypadek dwumianu symetrycznego (1/2 + 1/21 i, człony sa następujące:
Dwumian symetryczny jest szczególnym przypadkiem ogólnej postuu munu ip ♦ q\‘. gdzie p jest prawdopodobieństwem wystąpieniu zdar/cn prawdopodobieństwem nic wystąpienia zdarzenia, czyli p + q = I. Dwumian można zapisać w następujący sposób:
ip ♦ q)H = /»" np*-'q ♦
n(n - 1)
1x2
pT‘q-
Człony tego wyrażenia dla /i = 2, n = 3 i n = 4 sa następujące:
ip + q)} = p' ♦ }p2q + ♦ </'
ip + q\* = p* + 4p-q + 6pV 4/></‘ ♦ q*
Dwumian ip ♦ </)* można z. łatwością zilustrować na przykładzie / rzuca . kostkami do gry Jakie jest prawdopodobieństwo otrzymania pięciu, c/tcn. trzech. dwóch. jednej i zero szóstek przy rzucaniu pięcioma rzetelnymi kosił.. Przy rzucaniu jedna kostka prawdopodobieństwo otrzymania szóstki wynosi I s prawdopodobieństwo nieotrzymania szóstki wynosi 5/6. Potrzebne prawdojsc bieństwa sa dane przez sześć członów dwumianu (1/6 + 5/6)’:
5 - 4 I x 2
Zatem prawdopodobieństwa otrzymania pięciu, czterech, trzech, dwóch. jedn. zero s/ostek przy rzucaniu pięcioma kostkami przedstawia się następująco
Wymk |
l‘rjM*J.<p.«doN,-nano |
5 |
1/7776 |
4 |
25/7776 |
3 |
2507776 |
2 |
1250/7776 |
1 |
3125/7776 |
0 |
3125/7776 |
Ismiejc )«*• «*"« »» ™ '""y^nu [Męcm 25 M 7776 «„v
munu czterech szóstek itd Ten rn/kUd je*i n,/kładem me%vmefrvt/nvn.
Ka/dy człon rozwinięcia dwumiana mo/na faptxać * po*™ *
(6 5)
gdwc Ci jeM liczbą kombinacji „ przedmiotów po r nam/. Żalem prawdopodobn*-stwo otrzymania 3 orłów w 10 r/utach monetą wynosi:
■Jg. riy/iY. 120
11(10-3)! V2i - 1024
3’(10 — 3>! \2/ \2/ 1024
Współczynniki C? w dowolnym rozwinięciu są następujące:
1x2 1x2x3 •* •
Współczynniki te można szybko uzyskać dla różnych wartości n z tzw trójkąta Pascala, który przedstawia tabela 6.1
Tabela 6.1 Trójkąt Pascala
0 |
1 | |||
1 |
1 1 | |||
2 |
1 2 1 | |||
3 |
13 3 1 | |||
4 |
1 |
4 6 4 |
1 | |
5 |
1 |
5 10 10 5 |
| | |
6 |
1 |
6 |
15 20 15 |
6 1 |
7 |
t |
7 |
21 35 35 21 |
7 1 |
s |
1 8 |
28 |
56 70 56 |
2S 8 I |
9 |
1 9 |
36 |
R4 126 126 X4 |
36 9 | |
10 |
1 10 45 |
120 210 252 210 |
120 45 10 1 |
Współczynniki dla różnych wartości n wypisane są rzędami w postaci trójkąia. Każda liczba w dowolnym rzędzie stanowi sumę liczb znajdujących się po jej lewej i prawej stronie o jeden rząd wyżej. Trójkąt Pascala jest bardzo przydatny do uzyskiwania oczekiwanych liczebności i prawdopodobieństw Na przykład dla /i = 10 liczby w trójkącie wyrażają oczekiwane liczebności orłów lub reszek przy rzucaniu dziesięcioma monetami 1024 razy. Potrzebne prawdopodobieństwa uzyskujemy w tym przypadku, dzieląc liczebności przez. 1024.
Dla dwumianu symetrycznego, gdzie p - «/ = 1/2, średnia, wariancja, skośnośc i kurtoza są następujące:
115