NLP

jest to możliwe w przypadku pozostałych dziedzin nauki o człowieku. Owe reguły nie tyle należy rozpatrywać pod kątem prawdziwości, ile użyteczności (o niektórych miejscach na przykład mówi się, że zawsze tam pada. Twierdzenie to jest nie tyle prawdziwe, co użyteczne, ponieważ wybierając się w to miejsce weźmiemy ze sobą parasol, który najprawdopodobniej się przyda). W tym rozdziale prezentuję krótką charakterystykę każdej z tych reguł, by dać Ci pojęcie o NLP jako całości. Zasady te tworzą również fundamenty pod niektóre z opisywanych w dalszej części książki technik. Zrozumienie zasad, na których opiera się NLP ma istotne znaczenie, ponieważ stosowanie ich w życiu codziennym pozwala na wprowadzanie bardzo ważnych zmian. Poniżej opisano główne zasady NLP.

Mapa nie jest tym samym co terytorium

Każdy człowiek otrzymuje sygnały płynące ze świata zewnętrznego i interpretuje je na swój własny sposób. Twoje przekonania na temat tego, co widzisz, słyszysz i czujesz są uzależnione od Twoich doświadczeń zbieranych przez całe życie. To, co jest dobre dla Ciebie może nie być odpowiednie dla mnie. To, co jest dla mnie użyteczne, Ty możesz uznać za zupełnie bezwartościowe. Dzięki interpretacji sygnałów otrzymywanych ze świata zewnętrznego, charakterystycznej dla każdego człowieka, powstaje jego wewnętrzna mentalna mapa. Mapa ta jest jego subiektywnym obrazem świata, czyli jego rzeczywistością. Tym samym mapa każdego człowieka jest inna, ponieważ każdy z nas inaczej odbiera otaczający nas świat. Oznacza to także, że mapy takie nie są obiektywnym odzwierciedleniem rzeczywistości, lecz jej subiektywną interpretacją. Fakt, iż obiektywny obraz rzeczywistości nigdy nie będzie nam znany, jest dosyć frustrujący. Musi jednak nam wystarczyć subiektywny obraz świata, tworzony na podstawie informacji przekazywanych nam przez zmysły. Możesz na przykład być przekonany, że terroryści nie są bojownikami o wolność, że bohaterstwo nie jest równoznaczne z głupim ryzykanctwem, a Maria jest pewna siebie, a nie wyniosła i zarozumiała. Ja natomiast, interpretując świat według własnego systemu wartości, będę miał zupełnie inne zdanie. Żaden z nas nie może twierdzić, że jego odbiór świata jest obiektywny, po prostu nasze przekonania, budowane na podstawie różnych doświadczeń, będą się od siebie różnić.

Mimo że metafora o mapie i terytorium może wydawać się prosta, posiada jednak duże znaczenie. Wszystkie wojny i inne nieszczęścia, za które odpowiedzialność ponoszą ludzie, można przypisać różnicy między mapami odzwierciedlającymi to samo terytorium. Kwestia ta ma jednak

również aspekt optymistyczny - jeśli ludzie zrozumieją i uznają słuszność tej idei, będą zdolni znacznie poprawić komunikację między sobą.

Uświadomienie sobie, że mapa drugiego człowieka znacznie różni się od Twojej pozwala na zaoszczędzenie czasu marnowanego na nieudane próby nawiązania porozumienia. Ułatwia także zrozumienie, z czego wynika takie, a nie inne zachowanie innych ludzi i jak należy z nimi postępować, by mogli być Ci pomocni w dążeniu do wyznaczonych celów.

Chociaż Twoje zachowanie może innym wydawać się nieodpowiednie, irracjonalne czy nawet „dziwne”, Ty sam oceniając swoje postępowanie według własnej mapy mentalne:] uznasz je za całkowicie prawidłowe. Ludzie po prostu robią to, co w granicach swoich subiektywnych poglądów na rzeczywistość uważają za słuszne.

Wszystkie działania ludzkie mają u podłoża pozytywne intencje

NLP pozwala dostrzec różnicę między podejmowanymi przez jednostkę działaniami a intencjami danej osoby, czyli tym, co osoba ta robi oraz co chce przez to osiągnąć. Wszystko, co człowiek robi, czyni w dobrych intencjach. Cel naszych działań zawsze stanowi dla nas pewną wartość, niezależnie od opinii innych ludzi. Nawet palenie papierosów można uznać za działanie podejmowane w dobrych intencjach - może być to na przykład chęć zrelaksowania się lub bycia zaakceptowanym w określonym środowisku.

Weźmy pod uwagę inny przykład: ciężko pracujący człowiek, który z tego powodu spędza bardzo niewiele czasu ze swoją żoną i dziećmi, jest przekonany, że postępuje w jak najlepiej rozumianym interesie swoich bliskich, ponieważ stara się zapewnić im dobrobyt; dzieciom umożliwić edukację i zabezpieczyć im przyszłość. Jego postępowanie inni ludzie oceniają jako nieprawidłowe, jednakże intencje determinujące jego zachowanie są jak najbardziej pozytywne. Niekiedy nie uświadamiamy sobie w pełni intencji sterujących naszym zachowaniem - na przykład w przypadku palenia papierosów intencje są skomplikowane i co najmniej dyskusyjne. Wystarczy jednak zastanowić się dłuższą chwilę nad tą kwestią, by określić, co kieruje naszym postępowaniem.

Zrozumienie tej reguły umożliwi Ci świadome kierowanie Twoim zachowaniem, nie przez wykorzystanie silnej woli, lecz dzięki określeniu

astanowieniu się, jak mógłbyś to uczynić. Przeważ-ziej satysfakcjonujące i bardziej skuteczne metody

17