Capture130

_Rozdz.ał 14. Struktura

i planowanie eksperymentu

14.1. Wprowadzenie

Kilka kolejnych rozdziałów naszej książki poświęconych jest analizie wariancji i kowariancji. Procedury le stosuje się do analizy danych z eksperymentów Bardzo krotka prezentacja podstawowych zagadnień związanych ze strukturą . projektowaniem eksperymentów posłuży tu jako wstęp do szczegółowego omówienia tych metod analizy statystycznej. Dziedzina badan nad strukturą i projektowaniem eksperymentów powszechnie nazywana bywa planowaniem eksperymentów. Jest to dziedzina rozległa, a niektóre jej aspekty są dość skomplikowane W poniższym rozdziale omówimy w sposób nicmatematyczny tylko kilka najprostszych zagadnień związanych z planowaniem eksperymentów

Wszelkie eksperymenty zajmują się badaniem zależności między zmiennymi W najprostszym typie eksperymentu mamy do czynienia tylko i dwiema zmiennymi. zmienną niezale/.ną i zmienną zależną. Na przykład można obmyślić eksperyment mający na celu porównanie trzech różnych metod nauczania języka francuskiego. A. B i C. Każdą z nich stosujemy w innej grupie badanych Po pewnym okresie nauczania mierzymy skuteczność tych metod za pomocą testu oceniającego postępy w¹ nauce W ekspery mencie tym różne metody nauczania języka francuskiego stanowią trzy poziomy albo kategone zmiennej niezależnej Badacz podejmuje decyzję, jakie metody zostaną zastosowane i jaka będzie liczebność grup. do których zostaną one zastosowane, ma więc wpływ na wartości lub kategone zmiennej niezależnej oraz na liczebność, z jaką te wartości wystąpią. Pomiary osiągnięć stanowią zmienną zale/.ną Eksperyment ma na celu zbadanie, w jaki sposob postępy w uczeniu się języka francuskiego zalezą od metody nauczania

Istota idei eksperymentu doskonałego zasadza się na prostym takcie, ze badacz wybiera wartości zmiennej niezależnej oraz częstość ich występowania. Umożliwia mu to badanie nieskończenie wielkiej liczby relacji, których mc da się badać metodami obserwacyjnymi i które w rzeczywistości mogły wcale nic istnieć przed przeprowadzeniem eksperymentu. Powstaje zatem nowa wiedza Ogromny przyrost wiedzy, jaki nastąpił w ciągu ostatnich 20 lat. jest w znacznej mierze wynikiem

257