przy k - 1 i N - 2A stopniach swobody zwijanych imW. , i mianownikiem. 's/j^
Rozumowanie jest tu następujące, (idy //„ : p, = fj, _ to resztowa suma kwadratów dla jednostkowych grupowych imn ( WN leniu b jest laka sama. w granicach błędu próby, jak reszt,m , |
dla jednostkowej linii regresji wewnątr/grupowej o nachyleniu /> w ' I kach B - A może odbiegać w sposób istotny od 0 tylko ; i wartość oczekiwana stosunku F równa jest wówczas w prnhi!, . 'H Gdy H0 : p, = p: = ••• = p* mc jest prawdziwa, to B jest więkVc _ oczekiwana stosunku F jest w sposób istotny większa ,k! jednOHl Tabela 20.3 przedstawia dane /. tabeli 20.1 w celu zilustrować i , rodność regresji Sumy kwadratów X i sumy iloczynów ora/ Nk., . f'
kwadratów .Y obliczono dla każdej z grup z osobna. Skorygowane dodano w celu otrzymania A. Kolumny Y, X i kolumny sum iloczynów otrzymania wewnątrzgmpowych sum kwadratów i iloczynów. Obiicnjoo tc. , ,1
Tabela 20J. Obliczenia do testu jednorodności współczynników regresji na .
Grupa |
Suma kwadratów |
Suma iloczynów | ||
Y |
X | |||
1 |
2 |
26 |
5 | |
2 |
6 |
14 |
9 | |
3 |
6 |
26 |
12 |
y |
4 |
8 |
50 |
20 |
ao |
22 n • «r a/ 2 |
116 |
_46 |
m.T] |
A
«im.« iwnyWiil. mmQJ2 {r l6AWtl2-ł) 4jOO u“
waną wewnątr/grupową sumę kwadratów X i oznaczono ja B Oblicz;
F = 0.32. Jest on oczywiście nieistotny.
W przykładzie tym nachylenia regresji w trzech grupach uyn^/., dnio: bx - 2.5. b} - 1.5. />, - 2.0. bt = 2.5. Nachylenie b, - 2.<f< Pr/. próbach, zastosowanych w tym przykładzie, różnice między pos/c/c^lrur . czynnikami nie są istotne — są one mniejsze, ni/, można by oc/ekiw^ wie czysto losowej.
Jak wspomniano wcześniej, analiza kowariancji stanowi połączenie cji i analizy regresji W związku /. tym przy jej stosowaniu mus/.i hu o-" wszystkie założenia leżące u podłoża obu tych metod, a wśród nich u jednorodności regresji oraz założenie braku wpływu oddziaływań ekspery nych na zmienną towarzyszącą.
w ■**•**<* '‘■'pcrymcn^h K,|„jk rt„-
.*■»* » /micnn.| ,nw/y.^ct. . «*«« ^ ira)[,im< ,
ome...lnych me rno/nj. **»»»»« |>r,yp^ .-n,.„,
„«n .**“ toełan... eb1w51menlalnc.pl>.JHnj . ...„ ^
«). I” eWteenu ftedmch skorypmyd, nc*nUnH c* tMni Z*
|fKlt w***' Mnienncj Meim *p,«r p.,* p.rfwm, ebpełymenulnych. 4 lejowe pf7ypof7^k,„„K .injnk/r. d. .^.mcmjUmct. do «A praprowKl/iliim;/ « u<c.»,< 10 ,
• _ ...I .1 r%KAl/ll iv1li7i.llvw.in .1.
W naukach behawioralnych nierzadko mann dr. czyroenu / \svtxy* *dy no zmienna towarzysząca, jak i zmienna załom stanową urwane** wirowaci jednostki eksperymentalne). którą )Csj zazwyczaj c/k-w^k bądź zwierać ckspenraen-ulne. Na przykład iloraz inteligencji, postawa, pnmur miągmcć są rmmarwiunmi właściwościami osoby badanej Zmienna towarzysząca mnzt jednak nJwrae* być cech* ^iKtrzna wobec osoby badanej Tak dzieje \* na przykład, gdy je<t ma postawa mdziców. wskaźnik statusu spółcezno-ekooomicznego rodziny albo hcztw rodzeństwa. Choć można by przytoczyć wyjątki, będące ui czymś szczególnym. generalnie rzec
j^orąc. zmienność związana ze zmiennymi towar/ysz-iLymi zewnętrznymi ±<ixc *o-
by badanej me podlega wpły wowi oddziaływań eksperymentalnych.
Rozpatrzmy następujący przykład Wiadomo, ze na uczenie się języka francu-vkiego ma wpływ posuwa wobec francuskiej grupy etnohngwi%ryc/nej W eksperymencie badającym skuteczność różnych metod nauczania, przed rozpoczęciem nauczania języka francuskiego, możemy dokonać pomiaru postaw Pomiar ten stanowi zmienną towarzyszącą i w opisanej tu sytuacji nic podlega wpływom oddziaływań eksperymentalnych. Gdybyśmy jednak dokonali pomiaru postaw w czasie trwania nauczania języka francuskiego lub po jego zakończeniu wówczas na wyniki tego pomiaru miałoby wpływ nauczanie i częściowym efektem oddziaływań eksperymentalnych mogłaby być zmiana postaw, ponieważ proces uczenia %*ę języka francuskiego może spowodować zmianę postaw wobec francuskiej grupy
etnołingwistycznej.
W niektórych eksperymentach zmienna towarzysząca może stanowić integralny. aczkolwiek nie zaplanowany i me kontrolowany element planu eksperymentalnego. może więc ona być w istocie zmienną manipulacyjną Rozważmy eksperyment badający wpływ lezji dokonanych w dwóch oddzielnych miejscach mózgu na sprawność przebiegania labiryntu przez zwierzęta eksperymentalne / powodu stosowanych technik operacyjnych le/ja w jednym miejscu jest rwleglcjs/a mz w drugim Czy w takim wypadku różnice w sprawności przebiegania labiryntu wynikają / miejsca dokonania lezjt czy z jej rozmiaru* Przypuśćmy zc średnic wynika sprawności przebiegania labiryntu są różne przy lezji dokonanej w dw,<h ro/n>vh miejscach, lecz gdy uwzględnimy rozmiar lezji jako zmienną towarzyszącą stwierdzamy brak różnic między średnimi skorygowanymi Czy możemy twierdzić, c różnice między średnim, wynikają z rozmiaru lezj. i me mają mc wspólnego z miejscem jej dokonania? Musimy tu wyciągnąć w niosek, ze ua 0 . . *
pozwala na sformułowanie twierdzenia o względnym wpływie uv miara i