cach) notuje się liczbę uderzeń i odpowiadająca temu momentowi wilgotności (oznaczoną wg rozdz. III).
13. Uzyskane wyniki wpisuje się na formularz oraz nanosi na wykres zależności liczby uderzeń od wilgotności (ryc. 35).
14. Przez punkty naniesione na wykres przeprowadza się linię, przy czym co najmniej 3 punkty powinny leżeć na prostej (przy odchyleniach nie większych niż 0,2% skali wilgotności). Z pozostałych dwóch punktów jeden powinien leżeć powyżej linii, drugi poniżej, lecz w odległości nie większej niż 0,6% skali wilgotności. W przypadku uzyskania innych wyników, bardziej rozsianych na wykresie, oznaczenie należy powtórzyć.
15. Z wykresu odczytuje się wilgotność odpowiadającą 25 uderzeniom, a więc wilgotność równą granicy płynności badanego gruntu.
1. Do badania bierze się próbkę gruntu o masie około 50 g, rozdrabnia ją, umieszcza w parowniczce i zalewa niewielką ilością wody destylowanej, pozostawiając grunt do rozmoknięcia przez okres co najmniej 20 godzin. Parowniczka w tym czasie powinna być przykryta szkiełkiem zegarkowym.
2. Po upływie tego czasu próbkę wykłada się na płytę i dokładnie miesza nożem lub metalową łopatką w celu uzyskania jednorodnej pasty.
3. Usuwa się z próbki ziarna średnicy większej niż 2 mm.
4. Po uzyskaniu jednolitej masy gruntowej napełnia się nią naczynko, uważając aby nie tworzyły się pęcherzyki powietrza. Powierzchnię gruntu wyrównuje się nożem (równo z brzegiem naczynka).
5. Naczynko z gruntem stawia się na podwyższeniu, przykłada na powierzchnię gruntu ostry brzeg stożka i pozwala, aby stożek swobodnie zanurzał się w grunt przez 5 s pod wpływem własnego ciężaru.
6. Jeśli po upływie 5 s stożek zanurzy się do głębokości 10 mm, a więc do oznaczonej na nim kreski, można uważać, że grunt znajduje się na granicy płynności.
7. Zagłębienie się stożka w gruncie na wysokość mniejszą niż 10 mm wskazuje, że wilgotność gruntu jest mniejsza od wilgotności odpowiadającej granicy płynności. W takim przypadku należy grunt wyłożyć z naczynka na płytę, dodać wody, dokładnie wymieszać i badanie powtórzyć jak w pkt. 4-6.
8. Jeśli stożek zagłębi się w gruncie na wysokość większą niż 10 mm, wskazuje to, że wilgotność gruntu jest większa od wilgotności odpowiadającej granicy płynności. W takim przypadku należy wyłożyć grunt z naczynka na płytę i trochę go podsuszyć, stale mieszając, a następnie badanie powtórzyć (pkt. 4-6).
9. Po zagłębieniu się stożka w gruncie dokładnie do kreski, a więc gdy grunt będzie na granicy płynności, pobiera się z niego dwie próbki do wyważonych naczynek wagowych, suszy do stałej masy w temperaturze 105-110°C i oznacza wilgotność (wg rozdz. III).
10. Uzyskane wyniki wpisuje się bądź w dzienniku laboratoryjnym, bądź na formularzu do oznaczania granic konsystencji.
11. Oznaczoną wilgotność, będącą wartością granicy płynności, oblicza się ze wzoru:
gdzie:
wL — wilgotność granicy płynności (%), mm, — masa naczynka z gruntem wilgotnym (g), m„ — masa naczynka z gruntem suchym (g), m, — masa naczynka pustego (g).
12. Za wynik przyjmuje się średnią z dwóch pomiarów, gdy ich różnica nie przekracza 5% wartości średniej.
1. Próbkę gruntu przygotowuje się jak w § 5. Przebieg oznaczania granicy płynności metodą Casagrande’a (p. pkt. 1-3).
2. Uzyskaną pastą wypełnia się pierścień, wyrównując górną powierzchnię gruntu.
3. Pierścień stawia się na podstawie penetrometru.
... 4. Ostrze stożka penetrometru ustawia się bezpośrednio na powierzchni pasty gruntowej. Odczytuje się na skali peneUometru (ryc. 34) pozycję stożka, ustalając ją jako punkt zerowy (h = 0).
5. Zwalnia się uchwyt stożka w celu jego swobodnego zanurzenia w grunt. Głębokość zanurzenia stożka (h) odczytuje się na skali po 5-10 s.
6. Badanie powtarza się na paście o tej samej wilgotności po jej wymieszaniu. Za miarodajną głębokość uznaje się średnią arytmetyczną z dwóch pomiarów, jeśli nie różnią się między sobą więcej niż o 0,5 mm.
7. Pobiera się próbkę z pasty (ok. 10 g) do naczynka wagowego w celu oznaczenia wilgotności. Wyniki zapisuje się na formularzu.
8. Stożek i pierścień myje się i wyciera do sucha.
9. Czynności 2-7 powtarza się co najmniej 4 razy zmieniając wilgotność pasty gruntowej, przez dodawanie wody lub suszenie (wg PN-88/B-04481 należy tak ustalić wilgotność początkową, aby wilgotność pasty wzrastała), uzyskując zagłębienie stożka w granicach 12-20 mm.
: 10. Uzyskane wyniki zapisuje się na formularzu oraz nanosi na wykres zależności głębokości zagłębienia stożka od wilgotności (ryc. 36).
135