CCF20101119006(1)

ośrodku. Dlatego też możemy zaobserwować następujące efekty oddziaływania ultradźwięków z tkankami:

•    termiczny

•    mechaniczny

•    biochemiczny

Energia akustyczna pochłonięta przez tkanki powoduje przyrost temperatury zależny od ilości zaabsorbowanej energii, ciepła właściwego ośrodka oraz równowagi dynamicznej między gromadzeniem a oddawaniem ciepła. Fala ultradźwiękowa (podłużna) rozchodząc się w tkankach powoduje w nich naprzemienne zagęszczenia i rozrzedzenia, czyli zmiany ciśnienia co może doprowadzić do zjawiska kawitacji. Kawitacja polega więc na lokalnym rozerwaniu ciągłości danego ośrodka i pojawieniu się pęcherzyka wypełnionego gazami cieczy. Może występować kawitacja ustalona, gdy rozprężenia i zagęszczenia jąder lub pęcherzyków gazu w płynach powodują proste oscylacje lub pulsacje. Ten rodzaj kawitacji może powodować w tkankach ruchy strumieniowe' i mikroprzepływy wykorzystywane w zabiegach terapeutycznych. W.przypadku wyższych poziomów natężeń ultradźwięków, gdy zapaść pęcherzyków powoduje bardzo wysokie chwilowe temperatury i ciśnienia mamy do czynienia z kawitacją przejściową lub zapaściową o bardziej burzliwym przebiegu, w wyniku której w tkankach może dojść do trwałych zmian (np. rozerwanie struktury makrocząsteczek, zniszczenie całych organelli komórek). Z działaniem mechanicznym ultradźwięków na układy biologiczne wiąże się również oddziaływanie fizykochemiczne. Występujące bowiem w czasie rozchodzenia się ultradźwięków w tkankach zmiany ciśnienia mogą wpływać na przebieg różnych elementarnych procesów fizykochemicznych, takich jak np. dyfuzja. Łączne działanie na ośrodek wysokich ciśnień i temperatur prowadzi do powstawania w nim wolnych rodników. Następstwem tego są często chemiczne oddziaływania biomakromolekuł z wolnymi rodnikami jak, szczególnie reaktywnym, hydroksylowym OH*, wodorowym H*, prowadzące do zmiany właściwości tych biomakromolekuł. Badania wskazują, że kawitacja przejściowa silnie zależy od progowej gęstości mocy ultradźwięków i częstotliwości, a także czasu trwania impulsów. Okazuje się, że im bardziej rośnie częstotliwość ultradźwięków to wymagana jest wyższa gęstość mocy niezbędna do spowodowania kawitacji. Dzięki temu w diagnostyce ultradźwiękowej, gdzie stosuje się wiązki ultradźwiękowe o niewielkiej mocy zjawisko to, w tym przypadku niepożądane, jest pomijalne.

7