Podczas wirowania magnesu trwałego jego pole magnetyczne indukuje w tarczy aluminiowej prądy wirowe. Współdziałanie tych prądów i pola magnetycznego magnesu trwałego wytwarza moment napędowy obracający tarczę, aż do chwili zrównoważenia, się z momentem zwracającym wytworzonym przez sprężynę 3.
Rys. 7-26. Schemat przetwornika generacyjnego przeznaczonego do pomiarów prędkości obrotowej
Określonej prędkości obrotowej magnesu odpowiada pewien kąt wychylenia wskazówki; podziałka przyrządu jest wyskalowana w wartościach prędkości obrotowych.
g. Przetworniki generacyjne termoelektryczne
W przetwornikach tych wykorzystuje się zjawisko termoelek-tryczności polegające na powstawaniu siły termoelektrycznej między końcami dwóch przewodów z różnych metali, spojonych ze sobą na dwóch pozostałych końcach, gdy spojenie to jest w temperaturze różnej od temperatury wolnych końców. Przetwornik termoelektryczny jest więc termoogniwem. Przetwornik taki zastosowany do pomiarów wysokich temperatur nazywamy pirometrem.
Rys. 7-27 przedstawia schemat pirometru termoelektrycznego. Spojenie metali jest umieszczone w środowisku 1, w którym ma
Rys. 7-27. Schemat pirometru
©
być zmierzona temperatura. Końce 2 znajdują się w znanej temperaturze. Do końców tych za pomocą przewodów 3 przyłączony jest mikrowoltomierz magnetoelektryczny 4, którego podziałka jest wyskalowana w stopniach temperatury.
Przetworniki termoelektryczne wykonuje się do pomiaru temperatur w zakresach do 600°C, do 1000°C i do 1500°C. Sam przetwornik umieszcza się w rurce ochronnej z materiału odpornego na działanie wysokich temperatur.
Ćwiczenia
1. Badanie układów tri
1. Zmierzyć natężenie ^ „ po
łączonego w gwiazdę.
2. Zmierzyć natężenie prądów i napięcia na zaciskach odbiornika połączonego w trójkąt.
Przyrządy niezbędne do wykonania pomiarów:
— 6 amperomierzy na prąd przemienny,
— woltomierz na prąd przemienny,
— 3 oporniki z materiału o małym współczynniku cieplnym oporu, o możliwie jednakowym oporze,
— przełącznik do woltomierza,
— wyłącznik trójbiegunowy,
— przewody do wykonywania połączeń.
Przyrządy pomiarowe powinny być jednakowej klasy i o zakresach dostosowanych do pomiaru. Oporniki powinny wytrzymywać prąd znamionowy przy włączeniu ich na napięcie międzyprzewodowe.
Dla wykonania pomiaru pierwszego przy połączeniu w gwiazdę, zestawia się układ połączeń według schematu podanego na rys. 7-28.
Rys. 7-28. Schemat do ćwiczenia 1 (połączenie odbiornika w gwiazdę)
Zastosowanie przełącznika umożliwia posługiwanie się przy pomiarach napięcia jednym woltomierzem.
Wskazania przyrządów pomiarowych zapisujemy w tabeli:
209
14 Elektrotechnika