Rys. 8-27. Przebieg zmian we wzmacniaczu: a) napięcia siatki, b) prądu anodowego, c) napięcia anodowego, d) napięcia wyjściowego
Wzmocnienie napięciowe wzmacniacza wyraża się wzorem
(8-5)
Ra
Qa~\~Ra
gdzie:
Ka — współczynnik wzmocnienia (amplifikacji) lampy,
Ra — opór (obciążenie) opornika w obwodzie anody, oa — opór wewnętrzny lampy (triody). Wzmocnienie napięciowe wzmacniacza wyraża się w V/V.
Przykład 8.1. Obliczyć wzmocnienie napięciowe wzmacniacza pracującego na obciążenie Ra = 25 kfi, jeżeli zastosowano w nim triodę o danych Ka = 30 V/V, pa = 12 kQ
ku
Ka
Ra
Qa + Ra
= 30 -
25_
12 + 25
= 20,2 V/V
Wzmocnienie więc zależy od współczynnika wzmocnienia (amplifikacji) triody. Większe wzmocnienie uzyskuje się we wzmacniaczach przy użyciu pentody, która charakteryzuje się większym współczynnikiem wzmocnienia (amplifikacji). Opisany wzmacniacz jest jednostopniowy. W przypadkach gdy wzmocnienie przy zastosowaniu jednego stopnia jest za małe, stosuje się wzmacniacze wielostopniowe okładające się z szeregu połączonych ze sobą wzmaniaczy jednostopniowych w ten sposób, że napięcie wyjściowe pierwszego stopnia jest napięciem wejściowym do stopnia drugiego itd.
Warunki pracy wzmacniacza określa jego charakterystyka robocza (siatkowa) — czyli zależność prądr. anodowego Ia płynącego przez obciążenie Ra od napięcia na siatce — Uso (rys. 8-28).
Jeżeli do siatki będącej pod stałym napięciem ujemnym Us0 doprowadzimy napięcie sinusoidalnie zmienne o wartości chwilowej us, którego przebieg zmienności przedstawiono w dolnej części rys. 8-28, to zmienne napięcie us nakłada się na stałe napięcie ujemne siatki — 17S0. Stałe napięcie ujemne —Uso określa punkt pracy M na części prostoliniowej charakterystyki roboczej (siatkowej) wzmacniacza. Temu stałemu napięciu siatki odpowiada prąd Ia płynący w obwodzie anodowym przez opornik Ra. Z chwilą doprowadzenia do siatki napięcia sinusoidalnie zmiennego Us powstaną odpowiednie zmiany prądu anodowego Ia o przebiegu rów-
247