instalacje158

7. ZASTOSOWANIA SILNIKÓW SKOKOWYCH 196

Rys. 7.14. Przebiegł zmian prądu w uzwojeniach stojana czterosekcyjnego silnika skokowego przy szeregowym włączaniu sekcji

Innym zastosowaniem silnika skokowego w reaktorach jądrowych jest napęd prętów bezpieczeństwa (pochłaniających neutrony) w zabezpieczeniach awaryjnych. Ze względu na dużą liczbę prętów bezpieczeństwa jeden napęd służy do sterowania kilkoma złączonymi mechanicznie prętami (rys. 7.15). Taka grupa prętów, której masa może wynosić kilkadziesiąt kilogramów, powinna być w razie awarii wprowadzona w możliwie krótkim czasie.

Napędy zabezpieczeń awaryjnych są zwykle oddzielone od środowiska zbiornika reaktora za pomocą osłon hermetycznych (6 na rys. 7.15), aby uniknąć oporów hydraulicznych środowiska przy wprowadzaniu prętów bezpieczeństwa. Jednakże i w tym przypadku nie zaleca się stosowania silników prądu stałego — ze względu na możliwość przebicia osłony hermetycznej, co prowadziłoby wówczas do znaczniejszej awarii. Bardzo korzystne jest zastosowanie do tego celu liniowego silnika skokowego (rys. 7.15). W silniku liniowym występuje pole magnetyczne przemieszczające się liniowo. Ruch części ruchomej (biegnika) jest ruchem postępowym, posuwisto-zwrotnym. Uzyskanie ruchu postępowego bez przekładni mechanicznych zwiększa niezawodność urządzenia. Ponadto zaletami liniowego silnika skokowego są: bezzestykowość i możliwość uzyskania dużych prędkości liniowych.

Częścią ruchomą (biegnikiem) liniowego silnika skokowego w na-

Rys. 7.15. Serwonapęd prętów bezpieczeństwa z liniowym silnikiem skokowym

1 — stojan silnika; 2 — biegnik silnika liniowego; 3 — wyłączniki końcowe; 4 — sprężyna przyspieszająca; 5 — pręty bezpieczeństwa; 6 - stalowa osłona hermetyczna

pędzie zabezpieczenia awaryjnego jest bezpośrednio pręt z następującymi po sobie magnetycznymi i niemagnetycznymi pierścieniami.

Również do napędu prętów lub siatek kompensacyjnych o dużej masie mogą być stosowane silniki skokowe.

7.2.4. Napędy skokowe skanerów termalnych

Teimowizja umożliwia rozszerzenie naszego widzenia, czyniąc widzialnym promieniowanie cieplne nagrzanych obiektów. Poza zakresem światła widzialnego (0,4-h0,7 pm) wzrok nie jest czuły. Konieczny jest przyrząd do przetwarzania promieniowanej energii na obraz, podobnie jak to czyni oko w dzień.

Urządzenia służące do odtwarzania obrazu są wyposażone w ruchome zwierciadła, których napęd wymaga zastosowania specjilnych układów i silników, w tym również skokowych. Zwierciadła są elementami urządzenia zwanego skanerem, które służy do przemieszczania obrazu wytworzonego przez układ optyczny. Czynność wykonywaną przez skaner nazywa się skanowaniem (przeszukiwaniem).

Przykład mechaniczno-optycznego układu przeszukującego pokazano schematycznie na rys. 7.16. Układami przeszukującymi są w urząd eniu termowizyjnym układy mechaniczno-optyczne, załamujące promienie-