CCI20111111197

Jako graniczną wartość napięcia niebezpiecznego przyjmuje się 50 V.

Urządzenia elektryczne wykonane zgodnie z normami i przepisami zapewniają bezpieczeństwo pracy, pod warunkiem że są one obsługiwane prawidłowo przez personel fachowy i utrzymywane w należytym stanie.

Od dnia 1 stycznia 1968 r. obowiązuje w Polsce norma PN/E--05009 dotycząca ochrony urządzeń elektrycznych do 1000 V. Norma przewiduje cztery stopnie niebezpieczeństwa porażenia

0    — brak niebezpieczeństwa porażenia,

1    — warunkowy brak niebezpieczeństwa porażenia,

2    — niebezpieczeństwo porażenia,

3    — szczególne niebezpieczeństwo porażenia.

Przy określaniu stopnia niebezpieczeństwa porażenia uwzględnia się następujące czynniki:

A — największa wartość skuteczna napięcia względem ziemi w sieci przy uziemionym punkcie zerowym lub napięcia między-przewodowego w sieci bez uziemionego punktu zerowego;

B — pochodzenie zagrożenia od przyrządów ręcznych czy od innych przyrządów;

C -— wysoka temperatura pomieszczenia albo warunki pracy narażające na przewilżenie dłoni lub stóp, zmniejszające odporność organizmu na działanie napięcia, skrępowanie swobody ruchów;

D — podłogi z materiału przewodzącego, znajdujące się w zasięgu ręki przedmioty metalowe uziemione nadające się do uchwycenia dłonią lub duże powierzchni= metalowe nie izolowane od ziemi.

Omówione stopnie niebezpieczeństwa _t' "ażenia określa się na podstawie tablicy 17-2 (wg normy PN/E-05'jJSj.

Ponadto norma PN/E-05009 przewiduje w zakresie ochrony przeciwporażeniowej trzy stopnie: 1 stopień — ochrona podstawowa, 2 stopień — ochrona dodatkowa oprócz ochrony podstawowej, 3 stopień — obostrzona ochrona dodatkowa oprócz ochrony podstawowej.

Ochrona podstawowa polega na zapobieganiu możliwości dotknięcia przez człowieka urządzeń elektrycznych będących pod napięciem oraz udzieleniu się napięcia przedmiotom przewodzącymi nie należącym do obwodu elektrycznego, np. osłonom metalowym.. Ochronę stanowi izolacja przewodów, uzwojeń maszyn elektrycznych, transformatorów itp.

Ochrona dodatkowa zapobiega utrzymywaniu się napięcia dotykowego, przekraczającego wartość niebezpieczną dla człowieka.

■Tablica 17-2

Czynniki B	Czynniki C i D	Czynniki A
Rodzaj urządzeń odbiorników przyrządów	Występujące czynniki z rodzajów C i D	Największe napięcie robocze wtzględem ziemi
		Urządzenia o napięciu bar dzo .niskim		Inne urządzenia
		prąd przemienny do 30 V | do 50 V prąd stały do 60 V | do 100 V		do 250 V	ponad. 250 V do^11000 V
Stałe i ruchome oprócz ręcznych	ani C ani D	0	1	1	2
	tylko C lub tylko D	0	1	2	2
	C oraz D	1	1	2	2
Ruchome ręczne	ani C ani D	0	1	1	3
	tylko C lub tylko D	1	1	2	3
	C oraz U	1	1	3	3

Napięcie dotykowe jest to napięcie między dwoma punktami nie należącymi do obwodu elektrycznego, z którymi mogą się zetknąć równocześnie ręce lub ręka i stopa człowieka. Za niebezpieczne przyjmuje się napięcie dotykowe przekraczające 65 V i utrzymujące się dłużej niż 10 s.

Tablica 17-3 (wg normy PN/E-05009) zawiera dane dotyczące wymaganego stopnia i rodzaju ochrony przeciwporażeniowej.

Środki ochrony dodatkowej są to: a) uziemienie ochronne, b) zerowanie w urządzeniach niskiego napięcia zasilanych z sieci o uziemionym przewodzie zerowym, c) obniżenie napięcia roboczego, d) izolacja stanowiska.

395