Chemia rep19

Tlenki

kwasowe

czyli reagujące z zasadami np.: CO2, Si0₂, S0₃

zasadowe

czyli reagujące z kwasami np.: CaO, MnO, Nap

atmosferyczne reagują zarówno z kwasami jak i zasadami np.: Asp₃, Nap, CaO, MnO

obojętne

nie reagują zarówno z kwasami jak i zasadami, oraz z wodą np.: NO, CO

Tlenki

niemetali

np.: S0₃, As₂0₃, C0₂, NO

metali

np.: Cr₃, Al₂0₃, Na₂0, CaO, MnO

Nazewnictwo. Nazwy tlenków tworzymy następująco:

-    nazwy systematyczne - do nazw składników dodajemy liczebnikowe przedrostki, np.: Fe₃0₄ - czterotlenek trójżelaza, Fe₂0₃ - trójtlenek dwużelaza

-    nazwy tradycyjne:

-    tlenki metali- zawierają końcówkę -owy lub -awy przy nazwie metalu; jeżeli metal tworzy tylko jeden tlenek, to nazwa otrzymuje końcówkę -owy, a jeżeli dwa tlenki, to tlenek z metalem o wyższej wartościowości ma końcówkę -owy, a końcówkę -awy tlenek z metalem o niższej wartościowości np.; Cu₂0 tlenek miedziawy, a CuO tlenek miedziowy.

-    tlenki niemetali - tworzymy przez dodanie przedrostków liczebnikowych do wyrazu tlenek np.: S0₃ trójtlenek siarki, S0₂ dwutlenek siarki, NO tlenek azotu, N₂0₃ trójtlenek azotu, N0₂ dwutlenek azotu.

Otrzymywanie. Do najważniejszych metod otrzymywania tlenków zaliczamy:

bezpośrednia reakcja tlenu z pierwiastkiem

S + 0₂ -> so₂ 2 Mg + 0₂ -> 2MgO

redukcja tlenków

C0₂ + C -> 2 CO Mn0₂ + H₂ -> MnO + H₂0

utlenianie tlenków

2Cu₂0 + 0₂ -> 4CuO 2S0₂ + 0₂ -> 2S0₃

rozkład termiczny wodorotlenków i soli

2Fe(OH)₃->Fe₂0₃+ 3H₂0 CaC0₃ -» CaO + C0₂

Właściwości fizyczne. Tlenki metali są zazwyczaj ciałami stałymi o wysokich temperaturach topnienia (500° - 3000°C) i dość dużej gęstości. Nierozpuszczalne w wodzie. Do wyjątku należy tlenek litowców i berylowców. Gazami są najczęściej gazy tzn.: CO, ('0₂, N0₂, rzadziej ciała stałe.

Właściwości chemiczne. Pod względem chemicznym tlenki si| bardzo zróżnicowane. Biorąc pod uwagę ich zachowanie w stosunku do kwasów, zasad i wody można je podzielić na:

I) tlenki kwasowe- reagują z zasadami, a z kwasami nie reagują; zaliczamy do nich m.in.: P₂0₅, C0₂, S0₂, S0₃, N₂0₃, N₂0₅, Si0₂; w reakcjach tlenków kwasowych z zasadami powstają sole:

S0₃ + 2NaOH Na₂S0₄ + H₂0

35