CHOROBA ALZHEIMERA
Choroba Alzheimera jest to postępująca, degeneracyjną chorobą ośrodkowego układu nerwowego, charakteryzująca się występowaniem otępienia. Nazwa choroby pochodzi od nazwiska niemieckiego psychiatry i neuropatologa Aloisa Alzheimera, który opisał tę chorobę w 1906 roku.
Jest to najczęstsza przyczyna występowania otępienia u osób powyżej 65 roku życia - dochodzi do zaniku kory mózgowej. Obserwuje się także nadmierną agregację białka wewnątrz komórek nerwowych mózgu. Ocenia się, że na świecie choruje na chorobę Alzheimera ok. 30 min osób, w Polsce ok. 200 tys.
Przyczyna choroby nie jest znana i obecnie nie istnieją metody pozwalające na jej wyleczenie. W niewielkim procencie (poniżej 10%) choroba jest dziedziczona, w pozostałych przypadkach jest to choroba niedziedziczna.
Objawy
• zaburzenia pamięci
• zmiany nastroju
• zaburzenia funkcji poznawczych
• zaburzenia osobowości i zachowania
Charakterystyczną dla demencji (i w tym choroby Alzheimera) jest agnozja - nieumiejętność rozpoznawania przedmiotów, afazja - zaburzenia mowy, jej spowolnienie, apraksja - zaburzenia czynności ruchowych, od prostych do złożonych, np. ubieranie, kąpanie. W zaawansowanym stadium choroba uniemożliwia samodzielne wykonywanie nawet codziennych prostych czynności i osoba chorująca na chorobę Alzheimera wymaga stałej opieki.
Czas trwania choroby 5-12 lat, kończy się śmiercią.
Leczenie farmakologiczne koncentruje się na objawowym leczeniu zaburzeń pamięci i funkcji poznawczych -leki poprawiające myślenie i wpływające na pozytywnie psychikę.
Duże znaczenie ma właściwa pielęgnacja chorych.
Wskazówki dla opiekunów:
1. poznać chorobę
2. jak najdłużej utrzymywać kontakt chorego z otoczeniem, nie wyręczać z prostych prac domowych i obowiązków
3. nauczyć się opanowywać negatywne emocje, rozładowywać stres - dla chorego mieć zawsze cierpliwość, zrozumienie, serdeczność, uśmiech - nauczyć się wykorzystywać mowę niewerbalną
4. utrzy mywać w aktywności i sprawności chorego - spracery, gimnastyka, rozwijanie starych zainteresowań, muzyka, malowanie, układanki itp.
5. Mówić spokojnie i półgłosem
6. zapewnić ubrania wygodne, bez guzików, zamków
7. zabezpieczyć w domu przed niekontrolowanym użyciem sprzęty elektryczne, gazowe, zapałki, środki chemiczne, leki, ważne dokumenty, pieniądze, klucze i inne bardzo ważne dla rodziny przedmioty
8. najlepiej zapewnie zawsze opiekę przez obecność osób zaufanych
9. nie zmieniać wystroju mieszkania, nie przemieszczać chorego poza sytuacjami koniecznymi
10. w sytuacjach dla chorego nowych - zapewnić bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne
11. posiłki jadać o tych samych porach , nie stosować nadmiaru “dań” - przy trudnościach w posługiwaniu się sztućcami - podać tylko łyżkę, kubek plastikowy z dużym uchem do trzymania, kroić jedzenie, nie poganiać i nie zmuszać jeść
12. regularne wyjścia do toalety, luźne, wygodne ubranie pozwalające szybko się zdjąć, przed snem wyprowadzać do toalety - nie budzić w nocy, nie ograniczać płynów
13. dbać o higienę
14. w zaawansowanej chorobie -chory leżący i często bez kontaktu słownego - wymaga całodobowej opieki, a opiekunowie - wsparcia.
G.P.