CIMG0049

w Andaluzji w południowej Hiszpanii. Były głównymi miastami między, narodowego handlu i popularnymi miejscami przekraczania granicy.

Sewilla dla wielu osób stanowi kwintesencję Hiszpanii w kwestii romantyzmu i sztuki, była domem Don Juana i Figaro, miejscem urodzenia Velazqueza i Murillo. Po jednej stronie Parąue de Maria Luisa znajduje się fabryka papierosów, gdzie pracowała Carmen, tytułowa bohaterka opery.

Sewilla leżąca u ujścia rzeki Guadalquivir była portem od 2000 lat, wielkim bazarem w Guadalquivir Valley oraz skrzyżowaniem pomiędzy północnym wschodem i zachodem półwyspu. Rok 1492 był ważnym okresem w historii Hiszpanii: ostatecznie wypędzono Maurów, Hiszpania została zjednoczona oraz odkryto Amerykę. Kolumb powracając ze swojej pierwszej wyprawy, wpłynął triumfalnie do Sewilli w Niedzielę Palmową 1493 roku, przywożąc egzotyczne ptaki, rośliny oraz Indian „nigdy wcześniej niewidzianych w Europie”. Mieszkańcy miasta utrzymywali, że odkrywca planował trzecią i czwartą wyprawę, wypływając z ich miasta, a dla upamiętnienia jego czynów ciało podróżnika spoczywa w okazałym grobowcu znajdującym się w katedrze w Sewilli.

W ciągu 200 lat po śmierci Kolumba Sewilla była bramą do Nowego Świata, Mekką europejskiego handlu i głównym miastem Hiszpanii. Czy położenie geograficzne, znaczenie gospodarcze i klimat (małe wahania temperatury w ciągu roku, długie i suche lata oraz ciepłe zimy) były idealnymi warunkami do rozwoju dżumy?

Zaraza przybyła do Sewilli w 1506 roku wraz z suszą i brakami żywności. Rozprzestrzeniła się w Andaluzji, gdzie zmarło na nią 100 000 osób i zrobiła wielki skok na północ do Madrytu, pokonując dystans 400 kilometrów. Jest to kolejny przykład przeniesienia choroby na znaczną odległość.

Dokładnie tak samo zachowała się długotrwała epidemia z roku 1596, która rozpoczęła swój przemarsz przez Hiszpanię w Sewilli i jednocześnie pojawiła się w porcie Santander na północnym wybrzeżu Hiszpanii wraz z przybyciem statku Rodamundo, wpływającego z towarami z francuskiej Dunkierki. Epidemia wybuchła w 1599 roku i objęła swym zasięgiem cały półwysep. W małym miasteczku Segowia, które utraciło 12 000 mieszkańców w ciągu sześciu miesięcy, postanowiono energicznie zabrać się do działania w celu opanowania plagi: powstały tymczasowe szpitale, strzeżono bram miejskich, zapobiegając wyjeżdżaniu osób

zarażonych, zmarłych chowano natychmiast, a ich pościel palono. Szacuje się, że całkowita liczba ofiar tego przedłużonego początku epidemii wyniosła ponad 500 tysięcy.

Święte. ZJmpenwm T^zymsUie

W czasach zarazy tereny obecnych Niemiec, Austrii, Czech, Holandii i Szwajcarii tworzyły głównączęść Świętego Imperium Rzymskiego. Przez 200 lat po wygaśnięciu czarnej śmierci na obszarach tych sporadycznie pojawiały się przypadki niewielkich epidemii. Inicjowane one były przez zarażonych podróżnych przybywających z Francji. Wyjątek stanowią trzy lata pomiędzy 1462 a 1465 rokiem, kiedy w znacznie od siebie oddalonych miastach Niemiec pojawiła się straszliwa epidemia zabijająca tysiące osób. Był to kolejny dowód na to, że dżuma pojawiała się wszędzie. Tak jak w przypadku reszty Europy, rozwój handlu i przemieszczanie się zarażonych podróżnych i kupców były przyczyną szerzenia się epidemii.

Przez 100 lat po czarnej śmierci grupa miast na północy utrzymywała się na czele listy miejsc, w których dżuma pojawiała się najczęściej: Hamburg, duży port nad rzeką Elbą, gdzie w XIII wieku kwitł handel, oraz Lubeka - główny rynek zbytu dla basenu Morza Bałtyckiego.

Po 1450 roku epidemia rozszerzyła się na południe wzdłuż głównych dróg handlowych i objęła obszar: Lubeka - Hamburg - Magdeburg -Norymberga - Augsburg. Miejsca te były wielokrotnie i gwałtownie nawiedzane przez zarazę, także „w miastach i na wsi panowała straszliwa śmierć”. Nie świętowano w karnawale, a wszędzie szerzył się głód. Powtarzała się ta sama historia: nieszczęście, przerażenie i śmierć. Majętni mieszkańcy nauczyli się, że należy szybko opuszczać miasto, lecz niestety nie była to droga ucieczki dostępna szerokim masom.

Po 1450 roku sytuacja uległa zmianie i tak utrzymała się do 1670 roku. Dżuma nadal wybuchała na dużym obszarze, a epidemia nawiedzała miasta na północy, lecz główne ogniska pojawiły się na południowym zachodzie, głównie w Bazylei i Genewie, Augsburgu i innych miastach znajdujących się przy szlakach handlowych prowadzących do Mediolanu, Innsbrucku czy Wenecji.

Genewa zajęła centralną pozycję w Europie i stała się idealnym celem choroby. Augsburg był miastem cesarskim, siedzibą biskupa, domem

65