34 Patologie społeczne...
sumienności. Dodatkowymi czynnikami pogarszającymi relacje społeczne są zmienne nastroje, skłonność do agresji i brutalności, zachowania nieodpowiedzialne i ryzykowne, psychozy alkoholowe, choroby somatyczne. W konsekwencji narastają problemy:
> w środowisku rodzinnym,
> w miejscu pracy,
> w społeczeństwie.
Problemy w środowisku rodzinnym
Egoistyczne ukierunkowanie wszystkich uczuć, pragnień oraz działań na zdobycie i spożycie alkoholu powoduje zaniedbywanie rodziny. W związku z tym zaburzeniu ulegają:
• relacje z małżonką lub małżonkiem. To rozluźnienie więzi wynika ze zmiany osobowości. Dodatkowym czynnikiem są konflikty spowodowane przygodnymi kontaktami seksualnymi, agresja i degradacja ekonomiczna, a w zaawansowanej chorobie - paranoja alkoholowa z krzywdzącymi pomówieniami, brutalną przemocą i impotencją. Do tego dochodzą: utrata źródeł utrzymania, wyprzedaż domowych sprzętów, długi, kradzieże, konflikty z prawem i urojenia prześladowcze;
• relacje z dziećmi. Koncentracja na alkoholu uniemożliwia kontakty z dziećmi. Osoba uzależniona nie ma czasu ani ochoty na zajmowanie się potomstwem. Degradacja intelektualna i brak inwencji powodują niezdolność do nawiązania kontaktów z innymi ludźmi, a zwłaszcza z dziećmi. Zanik uczuć wyższych, brak odpowiedzialności za rodzinę i odsunięcie od niej sprawiają, że alkoholik przestaje być autorytetem, szczególnie gdy występują zachowania naganne, które wzbudzają w otoczeniu lęk, zawstydzenie, wstręt, pogardę. Alkoholik wnosi do rodziny zagrożenie alkoholizmem najbliższych członków tej rodziny, zwłaszcza dzieci.