Dioksyny 2 (1)

talność związana z bytowymi potrzebami ludzi (spalanie paliw stałych i płynnych, niekontrolowane spalanie odpadów, powstawanie ścieków, itp.). Wiele niekorzystnych efektów skażeń możemy ograniczyć we własnym zakresie. Bardzo często brak podstawowej wiedzy dotyczącej szkodliwości i dróg przenikania substancji niebezpiecznych dla zdrowia, a nawet życia, przyczynia się do nieświadomego działania. Szkodliwości dioksyn i nie tylko ich, można zapobiegać w sposób bezpośredni lub pośrednio - nie włączać ich do obiegu w przyrodzie.

dioksyn, zawartych w powietrzu, to m.in. zaburzenia w tworzeniu się hemoglobiny, zapalenie trzustki, uszkodzenie wątroby, a także obniżenie odporności na infekcje oraz zmiany neurologiczne, osłabienie zdolności immunologicznej organizmu ludzkiego.

Jak ograniczać rozprzestrzenianie dioksyn

Choć w dużej mierze za wprowadzanie dioksyn do środowiska odpowiada wiele gałęzi przemysłowych, to ważny udział w rozpraszaniu tych toksycznych substancji ma również dzia-

Bezpośrednie zapobieganie wprowadzaniu dioksyn do środowiska:

0 Nie spalać we własnym zakresie wyrobów przemysłowych, tj. opakowań z tworzyw sztucznych, toreb foliowych, wyrobów gumowych, itp.;

0 Korzystać z form zorganizowanego recyklingu surowców wtórnych;

0 Unikać spalania organicznych resztek z ogrodu (liście, trawa, tęty, itp.)

- lepiej zrobić z nich dobry kompost, a rozdrobnione gałęzie mogą być wykorzystane jako ściółka;

0 Pestycydy przechowywać odpowiednio zabezpieczone, stosować zgodnie z zaleceniami producenta, pozostałości tych substancji nie wolno bezmyślnie wylewać;

O Uświadamiać osoby w swoim otoczeniu, spalające odpady, o szkodliwości tego zabiegu dla zdrowia i środowiska

Pośrednie zapobieganie rozproszeniu dioksyn w środowisku:

0 Na terenach silnie zanieczyszczonych, w pobliżu spalarni,

kotłowni, szlaków komunikacyjnych o dużym natężeniu ruchu - starać się rezygnować z uprawy roślin do bezpośredniej konsumpcji na rzecz uprawy roślin ozdobnych, zwłaszcza drzew i krzewów (poprawiają mikroklimat, chronią przed kurzem, itp.);

0 Do uprawy w ogrodzie wybierać odmiany odporne na choroby i częśdowo szkodniki, co ograniczy konieczność stosowania środków ochrony roślin; W małym ogrodzie, zamiast pestycydów do ochrony roślin oraz dla podniesienia odporności roślin uprawnych, można stosować wykonane we własnym zakresie preparaty roślinne (np. odwar ze skrzypu, pokrzywy); 0 Warzywa uprawiać zgodnie z zaleceniami płodozmianu,

. co zapobiegnie występowaniu wielu chorób i szkodników roślin;

0 W ogrodzie warzywnym warto stosować uprawę współrzędną wielu gatunków z jednorocznymi roślinami ozdobnymi (np. aksamitka i nagietek - zapobiegają występowaniu nicieni) i zielarskimi;

0 Wykonywać systematycznie zalecane zabiegi agrotechniczne,

00    wpłynie na dobrą kondycję roślin i poprawi jakość i wysokość plonów; ® Nie dopuszczać do nadmiernego zachwaszczenia gleby - ściółkowanie

1    mulczowanie pozwolą częściowo uniknąć występowania chwastów.

dr Irena Burzyńska, IMUZ w Falentach