DSC00243 3

6* Gófłłu Kont.td

. _w patem broń. weszli, do repertuaru ni,., . Hucułów. < z.-nn‘»y ****£ towarzyskich spotkań i bie_sind. ^

popularnych. *P‘f^w,ny~_i;_nlch romantycznych nie tylko jako ,|„

(„Sn wvst<|>owalv w u • _bv|v symboliczna przestrzeni,, swob,^

r/en. ale również ~ h* *    '    _{ń ksz},nitowała charakter zamieszkuj

i ufności, lego rwiza|U (Hpoetów’, np. * Adam Mickiewicz, .

po M ludu. Wielu ^rom3" ^_c/vński. uważało, że wlanie w górach _naro.

liusz Słowacki. ^S‘ " ^{t r}^_o^C;._mWllK /nvm wyrazem mml być orzeł, której

dziła Się polskość - ‘ ^/l> ... „_snxi szczytów górskich (por. - nut).

mitcczi"' Lech u|r/al •*>“ _bviv miejscem, w którym człowiek zbij.

Gorv w rozumieniu mmą*'.    przeżywali religijne uniesienia, to wlai-

iaJ L do nieba, tam bohater * _jskich wy znań, na przykład w scc

górv były gadkami tAjgZ ^ ^ ^ _Ko^,„_;)

nie monologu Kordiana na » * _najpelniej przez Goszczyńskiego Poza Tatrami (Karpatami!, t (powstałym w roku 1S32, fragment w Dzienniku podroż *>‘^a    _ _{w 1853}), romantycy opiewali Alpy,

opublikowano w roku ¹⁸^’^C _{de W}Szwajcarii (pierwodruk wyda-,ak jak uczynił to Słowacki w po    Mickiewicz w - Sonetach kry_m.

nv w roku 1830). oraz gor> Kr    • _po,_scy poeci, zesłani na Kaukaz

skich (opublikowanych    _{tacy jak Le}on Janiszewski Władysław

w latach cnertó^    ^ opiewali tamtejsze góry.

Górski Konrad

Ur. 22 kwietnia 1895 roku w Wągrach pod Brzezinami, zm. 7 kwietnia 1990 roku w Toruniu; historyk i teoretyk literatury, edytor. Studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim i slawistykę w Pradze. W latach 1934-1939 byl profesorem Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, po wojnie Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Był wybitnym badaczem twórczości -* Adama Mickiewicza. Poświęcił mu książki pt. Pogląd na świat młodego Mickiewicza ISIS-1823 (1925) oraz Mickiewicz. Artyzm i język (1978). Zainicjował wydanie wielotomowego Słownika języka Adama Mickiewicza (t. I-XI od 1962-1983) i współredagował to dzieło razem z językoznawcą Stefanem Hrabcem. Byl redaktorem pierwszego krytycznego wydania Dzieł wszystkich poety (od 1969 roku). Wydał ciekawe studium Mickiewicz - Towiański (1986) oraz biografię Adam Mickiewicz (1989).

Grabowski Michał

₂₅ września 1804 roku w Zalotijcwic na Wołyniu, /.m. \9 wneś-Vroku w Warszawie; krytyk literacki, powkkiopisarz, pubłłcy-nia _oj_yij , rodziny ziemiańskiej. W latach 1818-1819 uczy! się sto- ^1>0,^C.^a/.yiianów w l lumaniu, gdzie zaprzyjaźnił się z * Sewerynem w szkole ^    ^ Jozefem Bohdanem Zaleskim, a następnie w liceum

Goszczyn* ^ ^_alach 1820-1825 i roku 18.10 przebywał w Warszawie, de-_w Odessie- ^ ^rytyl^- Przyjaźnił się z * Maurycym Mochnackim. Jako biutowal ia < _wstani_a opuścił Warszawę i osiedlił się we wsi Aleksan przeciwni Yikrainie. Współpracował z „Tygodnikiem Vetersbv drówka na _reda^_lorem Józefem Emanuelem Przedawskim, i ^r,^aZC„T„!I l<m_acvm Holowińskim. ->    --------"

, Henrykiem Rzewuskim, założył grup,; literacką koteria „« ' t"' ska (1841-1843). Zwolennik ugody z Rosją - napisał memoriał do nego generała-gubematora . przesłał go w roku 1843 do Kijowa. Szlachta potępiła Grabowskiego /.a głoszone w nim poglądy. W roku 1863 w Warszawie z polecenia namiestnika Aleksandra Wielopolskiego został dy rektorem Komisji Oświecenia i Wyznań Religijnych.

W swoich artykułach krytyczno-literackich głosił romantyczną teorię literatury jako „zwierciadła” narodu (identyfikowanego ze szlachtą) i regionu. Był zwolennikiem tradycji narodowej, zwalczał poglądy oświeceniowe i gloryfikował sarmatyzm. Za najważniejszy utwór literatury narodowej uznał napisane w poetyce -> gawędy szlacheckiej -► Pamiątki Soplicy Henryka Rzewuskiego. Uwielbiał powieści historyczne Waltera Scotta (por. -> walterskotyzm). Głosił konieczność zbierania zabytków folkloru szlacheckiego: -> legend herbowych i rodowych, gawęd i -> podań. Zwalczał ówczesną literaturę francuską, którą określał mianem „szalonej” (w szczególności wczesne utwory Honoriusza Balzaka, Wik-tora Hugo, George Sand, Eugeniusza Sue, Aleksandra Dumasa). Krytykował radykalizm utworów -> Seweryna Goszczyńskiego. Z jego wizją stosunków polsko-ukraińskich Grabowski polemizował m.in. w powieści Koliszczyzna i stepy (1838) oraz Pan starosta kaniowski (1856). Swoje utwory powieściowe określał mianem „powieści narodowych .