DSC00390 4

IV WSPÓŁCZRSNA MYŚL PRAWNA

238

ustroju, lecz zbrodnią zdrady stanu i oznaczałby nic stworzenie (nowego) prawa. lecz naruszenie istniejącego, a to na zasadzie dawnego porządku prawnego. którego moc obowiązująca przyjmuje za zasadniczą normę delegację monarchy. jako władzy prawotwórczej. Gdyby zatem zapytać, według czego formułuje się treść normy zasadniczej, to analiza wyników prawnego badania ostatnich założeń jej treści stwierdzi, iż treść ta formułuje się według stanu rzeczy (sytuacji), w jakim porządek ten powstał, a któremu faktyczne zachowanie się ludzi, do których porządek ten się odnosi, do pewnego przynajmniej stopnia odpowiada.

Pogląd ten tłumaczy jednak tylko treść pozytywnej normy prawnej i to nie porządku prawnego pojedynczego państwa, lecz prawa narodów, które jako porządek prawny, stojący ponad porządkami prawnymi pojedynczych państw i ograniczający terytorialnie ich moc obowiązującą, określa:

1)    że taki niezależny od prawa narodów porządek przymusowy jest legalny. czyli innymi słowami, że stworzona porządkiem takim zbiorowość ma uchodzić za państwo stworzone na terytorium, na którym porządek ten stał się trwale obowiązujący,

2)    że również rząd, który doszedł do władzy drogą rewolucji lub zamachu stanu, ma być uznany za rząd legalny w rozumieniu prawa narodów wówczas, gdy jest w stanie zapewnić posłuszeństwo dla norm przez siebie wydawanych.

Jest to zatem kwestia skuteczności (efektu), którą pozytywne prawo narodów podnosi do rzędu zasad prawnych. Zasada powyższa jest też tym, co tworzy również normę zasadniczą porządku prawnego pojedynczego państwa.

§ 32. Stopniowość porządku prawnego a) Ustrój| ustawodawstwo, orzecznictwo prawne

Powyższa analiza pozytywnego prawa, wyjaśniająca funkcje normy zasadniczej. wymaga jednak stwierdzenia dalszej właściwości prawa, właściwości objawiającej się w tym, że prawo normuje samo proces swego wytwarzania. Jednolitość prawa bowiem jest tylko wynikiem sposobu jego wytwarzania. Analiza ta wymaga następnie stwierdzenia, że porządek prawny nic jest systemem norm równorzędnych na równi obok siebie postawionych, lecz porządkiem skonstruowanym na stopniowości rozmaitych grup (warstw) norm. które schematycznie można przedstawić w sposób następujący: najwyższy stopień porządku prawnego w państwie jednolitym stanowi prawo o ustroju państwa -konstytucja w materialnym tego słowa znaczeniu, której istotne /adanic polega na oznaczeniu organów i postępowania pr/v wytwarzaniu prawa ogólnie