DSC02057

Ul. Urabianie koparkami

podstawowym zadaniem koparek w górnictwie odkrywkowym jest urabianie skal, ponadto stosowane są one również do ładowania, transportu | systemach przerzutowych) oraz do zwałowania. Koparki dzieli się zasadniczo na jedno- i wielonaczyniowe, przy czym w zależności od potrzeb stosuje się koparki w wykonaniu typowym lub o konstrukcji wzmocnionej albo ze specjalnymi urządzeniami ułatwiającymi prace w trudniejszych warunkach zwłaszcza w skałach bardziej zwięzłych.

Ogólnie koparki można podzielić na wielonaczyniowe (kołowe, łańcuchowe) oraz jednonaczyniowe (łyżkowe, zgamiakowe).

ULI. Urabianie koparkami wielonaczyniowymi

Koparki wielonaczyniowe stosuje się najczęściej do urabiania skał sypkich lub mało zwięzłych w tych kopalniach odkrywkowych, w których wymagana jest znaczna koncentracja robót. Koparki wielonaczyniowe stosowane w górnictwie odkrywkowym dzielą się zasadniczo na koparki kołowe i koparki łańcuchowe (tafii, 4.1).

Tablica 41. Podział koparek wielonaczyniowych

Kryteria podziału koparek	Rodzaje
Zespól urabiający	kołowy	łańcuchowy
Podwozie	gąsienicowe kroczące szynowe	szynowe kroczące gąsienicowe
Nadwozie	obrotowe	obrotowe nieobrotowe
Typ wysięgnika urabiającego	nadpoziomowy nad- i podpoziomowy	podpoziomowy nad- i podpoziomowy
Odmiana wysięgnika urabiającego	wysuwowy bezwysuwowy	bez plantownika i plantownikiem
Konstrukcja koła crer-pakowego	komorowa bezkomorowa półkomorowa	V-T

Kinematyka pracy koparek wielonaczyniowych jest procesem złożonym, gdyż narzędzia urabiające przy oddzieleniu pasma skały od calizny wymagają skoordynowania ruchów w płaszczyznach pionowych i poziomych.

Głównym ruchem roboczym koparek kodowych jest ruch obrotowy kola urabiającego w płaszczyźnie pionowej. Ruchy podstawowe w koparkach wielonaczyniowych dzieli się na ruch roboczy, posuwowy, dosuwowy i transportowy.

Pasmo urobionej calizny nazywa się skibą lub wiórem, a suma wiórów zebranych koparką — zabiorem.

Zabierką nazywa się część warstwy skalnej o wymiarach odpowiadających wysokości i długości piętra oraz o szerokości uzależnianej od stosowanego sposobu urabiania.

47